دکتر معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در وبینار سلامت خانواده و ابعاد جسمی، روانی، اجتماعی و حقوقی کودک‌همسری که با همکاری انجمن مامایی ایران و انجمن علمی پزشکی اجتماعی برگزار شد، یکی از دلایل ترک تحصیل و بازماندگی از تحصیل دختران را کودک‌همسری یا ازدواج تحمیلی در سن پایین عنوان کرد و گفت: تأکید قانون اساسی بر تحصیل رایگان همه کودکان در اصل تأکید بر عدالت جنسیتی در آموزش است که تحقق آن بسیار ضروری است.
وی با اشاره به تلاش‌های صورت گرفته برای کاهش میزان و آمار بازماندگی از تحصیل و ترک تحصیل دختران که با همکاری وزارت آموزش و پرورش به خوبی انجام شده است، گفت: در دوران کرونا نسبت به اجرای این سیاست‌ها نگرانی داشتیم؛ ما نگران بودیم در این ایام بازماندگی به دلایل متعدد بیشتر شود که با آموزش و پرورش پیگیر این مسئله هستیم.
ابتکار اضافه کرد: کرونا شرایطی را به وجود آورده که ممکن است مشکلات به لایه‌های پنهان برود و ما تلاش داریم مشکلات را شناسایی کنیم.
وی در خصوص شاخص‌های عدالت جنسیتی که تصویب و ابلاغ شده است نیز سخن گفت و عنوان کرد: بخشی از شاخص‌های عدالت جنسیتی به مسائل خانواده و بخشی دیگر به سلامت پرداخته است و همه دستگاه‌‌ها مکلف هستند اطلاعات مربوط به شاخص تخصصی مربوط به خود را اجرا کنند.
معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری با ابراز خرسندی از اینکه سامانه رصد و پایش این شاخص‌ها در روز زن از سوی رئیس جمهور افتتاح شد، گفت: اطلاعات دقیق آماری کشور در ارتباط با کودک‌همسری و اجرای شاخص‌های عدالت جنسیتی در این سامانه قابل رصد است. بسیار مهم است که آمار ملی، محلی و منطقه‌ای در خصوص عدالت جنسی زنان داشته باشیم.
وی در ادامه به موضوع آموزش خانواده‌ها قبل، حین و بعد از ازدواج و وظایف دستگاه‌های مختلف در این خصوص اشاره و اظهار کرد: این آموزش‌ها به خانواده‌ها کمک می‌کنند تا شرایط ازدواج خوب از جمله سن مناسب ازدواج را بشناسند. وزارت ورزش و جوانان نیز در این زمینه مسئولیت دارد و مشاوره‌هایی ارائه می‌کند.
ابتکار ادامه داد: کودک‌همسری ابعاد مختلفی دارد؛ همه ابعاد را باید دید و همه دستگاه‌ها باید کمک کنند. موضوع کودک همسری باید با رویکرد اجتماعی، بهداشتی، حقوقی و مدیریتی بررسی شود.
به دنبال افزایش سن ازدواج نیستیم
وی تصریح کرد: ما به هیچ عنوان به دنبال افزایش سن ازدواج به مفهومی که منتقدان مطرح می‌کنند، نیستیم و فکر نمی‌کنیم که هر چه سن ازدواج بالا برود، اتفاق بهتری رخ می‌دهد، اما فکر می‌کنیم که سن مناسب برای ازدواج سنی است که یک جوان شناخت کافی از خودش، موضوع ازدواج و مسئولیت‌های ازدواج دارد و به بلوغ فکری و جسمی رسیده است.
معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری با انتقاد از منتقدانی که مخالفت با کودک‌همسری را به معنای موافقت با بالا رفتن سن ازدواج می‌دانند، گفت: این انتقاد این فرار به جلو است؛ در حالی که این دو مقوله از هم جدا هستند.
وی تصریح کرد: آسیب‌های جسمی، بهداشتی و روانی ناشی از اینکه فرد نتواند دوران کودکی خود را سپری کند و شادی که کودک برای رسیدن به بلوغ و مسئولیت‌پذیری به‌ آن نیاز دارد، حتماً باید مورد توجه قرار دهیم؛ این آسیب‌ها عوارض و تبعات سنگینی برای دختران دارد.
دکتر ابتکار بر لزوم توجه به مسئله کودک‌همسری به دور از موضع‌گیری‌های سیاسی تأکید و اظهار کرد: این مسئله یک موضوع دردناک اجتماعی است و گاهی شکل خرید و فروش کودک را پیدا کرده و حتی برخی مطرح می‌کنند که افزایش وام ازدواج تیغ دولبه‌ای شده که کودک‌همسری را زیاد می‌کند؛ دولت نظرش این است که برای دریافت وام ازدواج، سن تعریف شود که جزو مباحث مهمی است که ما هم دنبال می‌کنیم.
وی ادامه داد: در شرایطی ازدواج نوجوانان مطرح می‌شود که در حقوق مدنی، نوجوانان حق رأی، دریافت گواهینامه، حضور در دادگاه و ... را ندارند و حتی نمی‌توانند برای خود حساب بانکی باز کنند یا در دادگاه حاضر شوند و مهریه خود را مطالبه کنند.
دکتر ابتکار در پایان اظهار امیدواری کرد با یک نگاه علمی و منطقی و بسته سیاستی خوب به موضوع سن ازدواج بپردازیم و همه جوانب بهداشتی جسمی و روحی روانی جامعه را در نظر بگیریم.