تاکنون برنامه‌های زیادی برای پاسداشت عید غدیر و انتقال ظرفیت‌های فرهنگی آن به مردم اجرا شده است اما باید اذعان کرد که این واقعه بزرگ جای کار زیادی داشته و از ظرفیت‌های بالایی برخوردار است. به‌ویژه آنکه مردم نیز بتوانند در این زمینه به ایفای نقش پرداخته و یاری‌رسان باشند. در همین راستا، اداره کل تبلیغات اسلامی استان تهران، اولین رویداد ایده پردازی پیرامون چگونگی ترویج عید غدیر را با عنوان «شامخ» (شبکه ابلاغ مهم‌ترین خبر)، برگزار کرد.
در این رویداد، ده‌ها نفر از نخبگان و فعالان فرهنگی استان تهران اعم از آقایان و بانوان، در روز پنجشنبه ۱۷ مرداد ۹۸، در مدرسه عالی شهید مطهری (ره) شرکت کردند و ایده‌های جدید خود پیرامون ترویج غدیر را در محلات شهر ارائه کردند.
در ابتدای این جلسه، حجت‌الاسلام میرلوحی، عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق (ع)، با اظهار این مطلب که نباید غدیر به فراموشی سپرده شود، افزود: فکر نکنید که همه می‌دانند، غدیر چیست. نسل جدید اطلاعات زیادی از غدیر ندارد. اگر کمی سهل‌انگاری کنیم، دیگر لغت تشیع و شیعه نیز از بین می‌رود.
در ادامه، حجت‌الاسلام سهرابی، مدیرکل اداره تبلیغات اسلامی استان تهران ضمن حضور در این رویداد گفت: امید داریم به برکت توجه، توسل و تمرکزی که دوستان در مورد ترویج غدیر دارند، بتوانیم به دستاوردهای خوبی در این رویداد ایده پردازی برسیم.
وی در ادامه افزود: به‌صورت کلی در غدیر دو نکته برای ما مهم است. همان‌طور که می‌دانید در موضوع آداب و رفتار دینی، ۲ اصلاح مهم داریم؛ شعائر و مناسک. شعائر به معنای نماد است و رفتارهای نمادین را شامل می‌شود. همه رفتارهای جمعی که معنای نمادین دارد جز شعائر به‌حساب می‌آید. برای مثال، راه‌اندازی دسته عزاداری در خیابان‌ها، درست کردن یک کیک تولد ۵۰ متری برای تولد اما زمان یا طواف در برابر خانه خدا ازجمله شعائر است. توجه داشته باشید که شعائر این خاصیت را دارد که می‌تواند در شرایط اجتماعی مختلف و بافرهنگ و آداب مختلف خلق شود. بنابراین در هر جا که یک رفتار، بروز اجتماعی پیدا کند و به یک حقیقت اشاره کند، با شعائر روبه‌رو هستیم. در این رویداد ایده پردازی توقع ما این است که از این مسئله یک‌قدم جلوتر برویم. مطمئناً شعائر باید حفظ و تکریم شود چراکه مقدمه ورود به رفتارهای اجتماعی دینی است اما اگر در آن بمانیم هیچ کار جدیدی نکرده‌ایم و بر همین اساس باید وارد قدم بعدی شعائر، یعنی مناسک شویم.
وی به توضیح مناسک پرداخت و گفت: مناسک به تمام رفتارهای دینی جمعی و اجتماعی اطلاق می‌شود که وارد متن زندگی شده است. برای مثال، وقتی به عید غدیر نگاه می‌کنیم، آن را یک جنبش اجتماعی بدانیم که در آن باید به همدیگر کمک کنیم. مثلاً، عاشورا در متن زندگی مردم است چراکه همه می‌دانند که در ایام عاشورا چه باید بکنند. حال آیا همه مردم می‌دانند که در غدیر چه باید بکنند؟ باید غدیر را در متن زندگی مردم بیاوریم و تکریم غدیر در سبک زندگی مردم بیاید. این‌گونه نباشد که یک عده برای غدیر جشن بگیرند اما عده‌ای نفهمند که چرا جشن گرفتیم.
مدیرکل اداره تبلیغات اسلامی استان تهران تأکید کرد: اگر نتوانیم غدیر را در متن زندگی و سبک زندگی مردم بیاوریم، کاری انجام نداده‌ایم. در این مسیر، اول‌ازهمه باید نمادسازی شود و رفتارهای نمادین خلق شود. حال باید برویم و این نماد را در متن زندگی مردم وارد کنیم. غدیر زمانی نشان داده می‌شود که در زندگی مردم وارد شود. به عبادت‌های روز عید غدیر نکاه کنید، چه قدر نماز و دعا و عبادت دارد و در مقابل چه قدر فضیلت‌ها و آداب اجتماعی دارد؟ بنابراین جهت‌گیری ائمه نیز این‌چنین است که آن را در متن زندگی مردم بیاورند. اگر غدیر در متن زندگی آمد، می‌ماند و تکریم می‌شود. دغدغه ما در این رویداد این است که ایده‌های امروز شما این نیاز را پاسخ بدهد که چگونه می‌توانیم غدیر را در متن زندگی عموم مردم بیاوریم؟ روز غدیر، روز تجلی ولایت است. ولایتی که از ابتدا به گردن پیامبران بود و امیرالمؤمنین علیه‌السلام آنان را در باطن یاری می‌کرد اما در زمان رسول‌الله صلی‌الله علیه و آله، این ولایت آشکار شد. بر اساس روایتی از امام صادق علیه‌السلام در حقیقت، پیوستگی بین شما مؤمنان، مسیر را برای رسیدن به ولایت پروردگار و ائمه علیهم‌السلام آسان می‌کند. به عبارت بهتر اگر می‌خواهید به ولایت خدا و اولیائش برسید باید بروید و ولایت خود را با مؤمنین برقرار کنید. بر همین اساس، سبک حرکت ما به‌سوی خدا و اولیا او از همین‌جا نشأت می‌گیرد. در روز غدیر اگر قرار است که ولایت جاری شود، مهم‌ترین وظیفه ما این است که رابطه خود با مؤمنین را اصلاح کنیم.
حجت‌الاسلام سهرابی در پایان گفت: بر همین اساس از همه شما خواهشمندم که ایده‌هایتان اولاً بتواند مناسک جدید تولید کند که وارد زندگی مردم شود و دوم پیوستگی بین مؤمنین را تشدید کند.
پس از پایان جلسه سخنرانی، نوبت به برگزاری رویداد ایده پردازی رسید.
در اولین مرحله، این فعالان و نخبگان فرهنگی در کارگاه مسئله یابی و ایده پروری شرکت کردند و پس‌ازآن گروه‌های ۳ یا ۴ نفره خود را تشکیل دادند. افراد این گروه‌ها، متناسب با زیست‌بوم ایده پردازی، شروع به ایده پردازی کردند و پس از برگزاری یک جلسه مباحثه درون‌گروهی و با کمک گرفتن از مربیان حاضر در جلسه به یک ایده مشترک دست پیدا کردند.
در مرحله دوم، هر یک از گروه‌ها وظیفه پیدا کرد تا ایده غدیری خود را متناسب با زیست‌بوم ایده پردازی، پرورش داده و مسائلی نظیر تعداد نیروی لازم برای اجرا، فرصت‌ها و چالش‌ها، رقبا، هزینه لازم برای اجرا و دیگر موارد را مشخص کند. در این مرحله، گروه‌ها ایده خود را پخته‌تر کرده و خود را برای ارائه در حضور داوران و دیگر گروه‌ها آماده کردند.
در مرحله سوم که در بعدازظهر روز پنجشنبه برگزار شد، ۲۰ گروه منتخب، ایده‌های خلاقانه خود را با در نظرگیری مدل‌های کسب‌وکاری به حاضران ارائه کردند و از داوران و عموم افراد حاضر در جلسه نمراتی دریافت کردند. از هر یک از گروه‌ها خواسته شد تا در کنار داوران، به گروه‌های ارائه‌کننده نمره بدهند تا ارزیابی دقیق‌تری از ایده‌ها صورت بگیرد.
قبل از برگزاری آخرین مرحله که به اعلام نتایج گروه‌های برتر اختصاص داشت، حجت‌الاسلام و المسلمین محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی صحبت کرد. او قبل از آغاز صحبت‌های خود، از حاضران خواست تا انتقادات، پیشنهادات و سؤالات خود را پیرامون عملکرد سازمان تبلیغات اسلامی مطرح کنند. این اقدام رئیس سازمان تبلیغات با استقبال حاضران مواجه شد و بسیاری از افراد، درد و دل‌های خود را مطرح کردند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی در مورد برگزاری اولین رویداد ایده پردازی غدیر گفت: مانند این برنامه‌ها تاکنون در سازمان تبلیغات اسلامی اجرا نشده‌است و این جنس برنامه‌ها را نداشتیم. امیدمان این است که این برنامه‌ها را باکیفیت برگزار کنیم. از این پس هدفمان این است که تمام ملزومات ظاهری و باطنی را فراهم کنیم تا برنامه‌ها به بهترین نحو برگزار شوند.
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در خصوص استفاده از تمام فضاهای بلااستفاده برای انجام کارهای فرهنگی و دینی گفت: اگر سازمان فضاهای بلااستفاده دارد، باید در اختیار مجموعه‌ها قرار بگیرد البته با سنجه‌ای مشخص و دقیق. ما در حال درست کردن یک سامانه حمایتی هستیم که همه‌چیز شفاف و مشخص باشد و بدانیم که هر مجموعه چه چیزی گرفته است؛ پول گرفته است یا یک اتاق؟ برای چه مدت و برای انجام چه‌کاری؟ این مسئله از مساجد و هیئات و مجموعه‌های قرآنی تربیتی گرفته تا کسانی که در فضای نوین در حال طراحی پویانمایی، بازی و... هستند ادامه دارد. در حقیقت، باید بدانیم که هر مجموعه با چه متر و معیاری مشمول حمایت سازمان تبلیغات اسلامی شده یا نشده است. دقیقاً نمی‌دانم که این سامانه تا چه زمانی بالا می‌آید اما امیدوارم که تا ۲-۳ ماه آینده همه‌چیز مشخص شود. این موضوع در ادارات کل سازمان تبلیغات اسلامی و در تهران نیز وجود دارد و می‌خواهیم با منطق و روش روشنی، امکانات و منابع را در اختیار مجموعه‌های تبلیغی قرار بدهیم.
حجت‌الاسلام قمی در مورد روند سخت مجوز دادن به هیئات و کانون‌های فرهنگی گفت: ما در اینجا از دستگاه‌های حاکمیتی گله‌مند هستیم و سرسختانه پیگیری می‌کنیم که این مشکل حل شود و به هیئت‌های مذهبی و مکتبی، امکان تخصیص مجوز و بقیه امکانات حاکمیتی داده شود. البته ما اصرار نداریم که حتماً باید بیایند و از سازمان تبلیغات اسلامی مجوز بگیرند بلکه هر مجموعه حاکمیتی منصوب به رهبری که این موضوع را تسهیل کند، پای‌کار بیاید و مجوز بدهد.
وی به حمایت ویژه از جریان‌های متدین انقلابی در عین رعایت عدالت اشاره کرد و گفت: توجه داشته باشید که مجموعه‌هایی که دغدغه‌های دینی و انقلابی دارند حتماً باید مشمول حمایت مضاعف حاکمیت قرار بگیرند و جریان انقلابی باید به‌صورت مضاعف حمایت شود.
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی گفت: حتماً اجرای برنامه‌های مشارکتی با دیگر سازمان‌ها را پیگیری می‌کنیم. به‌عنوان‌مثال در سفر مشهد تفاهم‌نامه همکاری بین سازمان تبلیغات اسلامی با نهاد رهبری در دانشگاه‌ها منعقد شد. علاوه بر این، برنامه داریم تا با نهادهای دیگر نیز برنامه مشترک داشته باشیم، از وزارت صنعت و معدن گرفته تا حوزه‌های علمیه.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی هدف اصلی سازمان تبلیغات اسلامی را ایجاد مکانیزم حمایتی از دغدغه‌مندان دینی و فرهنگی دانست و ادامه داد: مردم‌سالاری دینی حرف متمایز جمهوری اسلامی در زمان پیروزی انقلاب بود. در جمهوری اسلامی حتماً باید رویه‌های خود به سمت مردم‌سالار بودن را تغییر بدهیم. بر همین اساس در سازمان تبلیغات اسلامی بنا داریم که بدانیم اگر واقعاً قرار باشد مردم مبلغ جامعه باشند، چگونه باید با آنان رفتار شود. توجه داشته باشید که مبلغان واقعی غدیر، مردم بودند.
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در بخش پایانی سخنان خود یادآور شد: تبلیغ، شأن هر مسلمان است و هر مسلمانی وظیفه تبلیغ خوبی‌ها و نشر آن را دارد. این پیام حضرت امام (ره) به سازمان تبلیغات است که همه مردم باید در تبلیغ خوبی‌ها حضور داشته باشند. سازمان تبلیغات اسلامی هم بنا دارد این روند تبلیغ را تمهید و تسهیل کند. یعنی ایده را سازمان تبلیغات اسلامی می‌دهد و مردم اجرا می‌کنند. به‌عنوان‌مثال فکر کنیم و ببینیم که برای نشر غدیر چه باید کرد. می‌خواهیم فاصله بین «سازمان تبلیغات اسلامی- مردم»، «مسئولین- مردم» و «حاکمیت- مردم» را برداریم. در حقیقت اگر مردم خواستند که وارد میدان شوند ما به‌عنوان کسی که دسترسی‌های حداقلی دارد، چگونه می‌توانیم آنان را یاری کنیم. پایان‌بخش این مراسم، معرفی گروه‌های برتر و تقدیر از آنان با اهدای جایزه و تندیس بود.
در این مرحله، دکتر پاینده، دبیر علمی این رویداد صحبت کرد و در سخنانی کوتاه گفت: این رویداد یک آغاز است و باید کمک کنیم تا ایده‌ها پا بگیرد. ممکن است فکر کنیم که بعضی از ایده‌ها کوچک است اما اگر روی آن کار شود، بسیار پویا خواهد بود.
گفتنی است، در این رویداد همه افراد حق رأی داشتند، بر همین اساس، مجموعه نکات جمع‌آوری شد، آرای مخدوش کنار گذاشته شد و با در نظرگیری آرای داوران، نتیجه نهایی مشخص شد. در این رویداد ۳ گروه شایسته تقدیر و ۳ گروه نیز به‌عنوان گروه‌های برتر معرفی شدند.
گروه‌های «شبکه توزیع کتاب»، «خانه سادات» و «ولایت غریب» شایسته تقدیر شناخته شدند و «مبشران غدیر» با ایده «بازنمایی رسانه‌ای اقتدار فرهنگی و تمدنی شیعیان جهان به کمک به اشتراک گذاشتن خطبه غدیر از اقصی نقاط دنیا» - «شمیم» با ایده «ایجاد پلت فرم تسهیل‌کننده در رابطه تعاملی بین فعالان فرهنگی و ظرفیت‌های متناسب آن» و گروه «آسمان» با ایده «استفاده از ظرفیت مادران در جهت نهادینه کردن فرآیند غدیر» گروه‌های برتر این دوره بودند.
منبع: روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی
|