سید عباس صالحی امروز در همایش معاونان عمرانی استانداری‌های سراسر کشور با اشاره به اینکه اگر بخواهیم حوزه تغییرات اجتماعی ایران را بررسی کنیم یکی از مهم‌ترین تغییرات اجتماعی که اتفاق افتاده حوزه شهرنشینی است، اظهار داشت: در دهه‌های اخیر جامعه شهری هم از لحاظ تعداد شهرها و هم جمعیت افزایش زیادی داشته و همین تغییرات جمعیتی و شهرنشینی اتفاقات مثبتی را به همراه داشته است.
وی ادامه داد: در کنار این پیامدهای مثبت نکاتی هم در این تغییرات سریع وجود دارد، طبیعی است که عمق روابط اجتماعی که در محیط‌های روستایی وجود دارد در این تغییر جامعه روستایی به شهری تغییر کرده و کیفیت روابط اجتماعی در این تغییرات شهری دچار تحولاتی شده است، عملا در شرایطی که جامعه شهری دارد، خلاءهای عاطفی و گسست‌هایی به وجود می‌آید.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: تغییرات شهری در هویت و تعلق جمعی نیز تاثیرگذار بوده است، در چند دهه کوتاه در دنیا در کشورهای مدرن تغییرات شهری رخ داده است اما در کشور ما تغییرات روستایی به شهرنشینی خیلی سریع رخ داده و همین امر اتفاقی چند ضلعی را برای ما رقم زده است.
صالحی یادآور شد: یکی از راه‌های برون رفت از این وضعیت این است که شهر تنها محل کار و خواب نیست بلکه شهر یک زیست بوم است و ما باید برای این زیست بوم باتوجه به تغییرات پیش رو بیاندیشیم، اگر فضای شهری را تنها به محل مسکن و کار تبدیل کنیم عوارض موجود وسعت پیدا می‌کند و بحران‌های شدیدتری خواهیم داشت؛ بنابراین این زیست بوم نیازمند فضای اجتماعی و جمعی است.
وی افزود: شهرهای ما در حوزه فضاهای اجتماعی رقیق و ضعیف هستند اما مشکل بزرگ ما در همین شهرها فضاهای فرهنگی هنری است، امروز سرانه فضای سبز ۱۱متر، فضای آموزشی ۵متر، فضای ورزشی یک متر است اما فضای فرهنگی ما سانتی‌متری است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: عملا در فضای فرهنگی ما صحبت از سانتی‌متر داریم نه متر؛ بیش از هزار شهر ما سینما ندارد، معنای اینکه یک‌شهر سینما ندارد این نیست که یک شهر تنها سینما ندارد بلکه احساس محرومیت بر آنها ایجاد می‌شود.
صالحی تصریح کرد: استاندارد جهانی سینما هر ده هزار نفر یک سینما است، در آمریکا شمالی و ایالات متحده ۴۴ هزار سینما برای ۳۶۰ میلیون جمعیت تعبیه شده است این در حالی است که ما تنها ۲۴۷ سینما در سال ۹۲ داشته‌ایم و خوشبختانه در سال ۹۷ با تکاپوی دولت تدبیر و امید به ۵۵۰ سینما رسانده‌ایم.
وی بیان کرد: در آمریکا باوجود جمعیت ۳۶۰میلیونی ۸ برابر ما سینما دارند، همین اتفاق در ترکیه و فرانسه و خیلی از کشورهای دیگر به همین شکل است، البته این مخصوص سینما نیست و در تئاتر، موسیقی، کتابخانه و... نیز در مقایسه با سرانه‌های فضاهای فرهنگی با سایر کشورهای دنیا فاصله داریم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در این شرایط که مصرف فرهنگی ما پایین است صدای یک زنگ خطر به گوش مي‌رسد، آخرین نظرسنجی در مورد مصرف فرهنگی مردم ایران نشان می‌دهد ۳۲درصد مردم ایران اصلا سینما نرفتهاند، همچنین۳۷/۵درصد از آخرین بار که به سینما رفته‌اند سه سال گذشته است، براساس این آمار یک جمعیت ۷۰درصدی ایران در سال‌های گذشته سینما نرفتهاند، در سایر مصارف فرهنگی نیز به همین شکل است، در حال حاضر ۸۹درصد مردم اصلا تئاتر نرفته اند و ۶/۳ دهم گاهی اوقات به تئاتر می‌روند.
صالحی با بیان اینکه وقتی فضاهای فرهنگی کم می‌شود مصرف فرهنگی نیز کم خواهد شد، خاطرنشان کرد: جمعیت شهری ما ۷۴ درصد شده و متاسفانه انزواگری در آن بیداد می‌کند و متعاقب آن تعلقات جمعی نیز کم شده و در عین حال فضای اجتماعی نیز کمتر؛ در همین وضعیت فضای فرهنگی شرایط نگران کننده‌ای دارد.
وی اضافه کرد: حتما در این شرایط ما می‌توانیم یک برنامه کار مفصل داشته باشیم، خوشبختانه با یک تغییر نگرشی در دهه‌های ۷۰ و ۸۰ مدیران پذیرفته‌اند که شهرها به فضای سبز نیاز دارند و قبول کرده‌اند برای اکسیژن بدن به دریچه‌های تنفسی نیاز دارد، امروز هم فضای شهر برای دریچه‌های روح خود به گشایش‌های بیشتر نیاز دارد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به معاونان عمرانی استانداران توصیه کرد: در معاونت‌های عمرانی پیش‌بینی فضاهای فرهنگی باید در طرح‌های شهری و روستایی در نظر گرفته شود و بروی این موضوع جدی دقت کنید، همچنین از مشاوران فرهنگی اجتماعی استفاده کنید تا فضای فرهنگی جایابی شود تا بتوانیم عقب ماندگی‌ها را جبران کنیم.
صالحی ادامه داد: بازآفرینی شهری نیز موضوع دیگری است که ریاست جمهوری هم بر آن تاکید دارد، حدود ۲۰میلیون از جمعیت با این فضا درگیر هستند که ۹میلیون آنها در فضای مرکزی و ۱۱میلیون در حاشیه شهرها در پوشش این طرح هستند، در این طرح هم باید فضای فرهنگی اجتماعی را جدی‌تر گرفت.
وی افزود: هر پروژه عمرانی باید یک پیوست فرهنگی نیز داشته باشد، یعنی بر سهم فرهنگ بیافزایید و از آن نکاهید، مراقبت از توسعه عمرانی شهر و فضای فرهنگی اجتماعی بسیار مهم است و باید این پیوست به یک دستور تبدیل شود.
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: معذورات منابعی کشور مشخص است اما پروژه‌های نیمه ساخت در حوزه فرهنگ را بیشتر مورد توجه قرار دهید زیرا برای آینده کشور و نسل‌های ما اثرگذار است، در این حوزه باوجود منابع کم باید به پروژه‌ها در سال جاری تکانی داد.
زمینه حضور بخش خصوصی را به پروژه‌های فرهنگی فراهم کنید
صالحی گفت: بحث همکاری بخش خصوصی در پروژه‌ها در ردیف بودجه نیز مطرح است، ممکن است مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با پیمانکاران خصوصی کمتر آشنایی داشته باشند و ایجاد نزدیکی باعث می‌شود که پروژه‌ها زودتر به پایان برسد، بنابراین باید بخش خصوصی را به پروژه‌های فرهنگی جلب کرد.
وی خاطرنشان کرد: باید حرکت‌های حوزه فرهنگی اجتماعی شهرداری‌ها را با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نزدیک‌تر کنیم، البته میدان عمل و تحرک هم در زیرساخت و برنامه‌ها بسیار گسترده‌تر است از این رو فضای وسیعی برای همکاری بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با شهرداری‌ها وجود دارد.
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآور شد: در حال حاضر پروژه‌های زیادی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حال انجام است یکی از این پروژه‌ها برای توسعه فرهنگی خیابان‌های فرهنگ و هنر است، در مجموعه شهرهای مختلف این حرکت آغاز شده است، اینکه ما برای هر شهری یک هویت و تابلو شهری ایجاد کنیم هم از لحاظ خلاقیت و حضور فرصت‌های خلاقانه برای مردم آن شهر مهم است و هم فرصت‌های هنری و اقتصادی زیادی را ایجاد می‌کند.
صالحی بیان کرد: کلان پروژه دیگر ما شهرهای خلاق است، ایران با هویت فرهنگی هنری خود تعریف می‌شود و یکی از بخش‌های شناسنامه‌ای فراروی شهرها همین حوزه خلاقیت‌های فرهنگی هنری است، در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این کلان پروژه در حال تعقیب است، اینکه در شهرها بتوانیم موضوعات خلاق ایجاد کنیم و آن را گسترش دهیم در دستور کار است.
وی ادامه داد: پروژه دیگر تبدیل فضاهای میراثی به فضاهای فرهنگی است، اینکه این مجموعه‌ها را به مرکزهای مختلف فرهنگی هنری تبدیل کنیم بسیار مناسب است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: این طرح در بیست شهر کمتر توسعه یافته از امسال شروع شده است، بین ۶۰ تا۸۰ سینما به عنوان سینما امید ایجاد می‌شود و تلاش براین است که فاصله زیاد برای سرانه‌های فرهنگی را جبران کنیم.
منبع: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
|