دکتر وحید احمدی با بیان اینکه سامانه همانندجو ابزاری برای تقلب‌های علمی است، گفت: از سال 94، بحث تقلب‌های علمی در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با جدیت دنبال شد، در همان زمان یکی از عواملی که به عنوان ابزار جلوگیری از تقلب‌های علمی در گرفته شد، سامانه همانندجو بود.
وی ادامه داد: سامانه همانند جو یک ابزار است، در اکثر کشورهای جهان بحث همانندجویی در مقالات و پایان‌نامه‌های علمی مطرح شده است. یعنی مقاله‌ای که برای هر نشریه بین‌المللی فرستاده می‌شود، در درجه اول مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و بررسی می‌شود این مقاله تا چه اندازه‌ای یا سایر مقالات دیگر همپوشانی داشته و به چه میزانی حرف‌های جدید علمی در دل این مقاله نهفته است.
مشاور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: بخش انگلیسی سامانه همانندجو، بحث جدیدی نیست و نرم افزارهای مشابه آن، پیش‌تر در کشورهای جهان مطرح شده است که با قدرت به فعالیت می‌پردازند. سامانه همانندجو در قسمت فارسی پدیده جدیدی است و به بررسی پایان‌نامه‌ها و مقالات علمی دانشجویان و استادان می‌پردازد.
وی افزود: زمانی که قانون تقلب علمی به مجلس شورای اسلامی ارائه شد، در همان جلسه از سامانه همانندجو به عنوان ابزار نیز یاد شد که دانشگاه‌ها و مراکز علمی مکلف شدند در مرحله ثبت پروپوزال و دفاع از پایان‌نامه از این سامانه استفاده کنند.
رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در زمینه موثر بودن این سامانه گفت: اینکه این سامانه تا چه اندازه‌ای می‌تواند موثر واقع شود به میزان دقت و پیشرفتگی نرم افزار و رعایت قانون بستگی دارد. این نرم افزار به ما اعلام می‌کند که اثر دانشجو تا چه اندازه‌ای از جملات و کلمه‌های تکراری استفاده شده است.
وی بیان کرد: درصد کمی از همپوشانی مطالب در پایان‌نامه‌های دانشجویان قابل پذیرش است اما برخی از هم‌پوشانی‌ها قابل پذیرش نیست و باید الزامات مشخصی برای آن در نظر گرفته شود. به عنوان مثال پایان‌نامه‌ای برای این سامانه ارسال می‌شود که 60 درصد آن با مقالات و مطالب دیگر همپوشانی دارد، طبیعتا این موارد قابل پذیرش نخواهد بود.
وحیدی اظهار کرد: براساس گزارش‌هایی که دریافت می‌کردم، میزان همپوشانی برخی از پایان‌نامه‌ها به 80 درصد می‌رسید، در مرحله بعدی این موارد باید به دانشگاه فرستاده شود تا مورد بررسی قرار گرفته و تمهیدات لازم برای جلوگیری از این تخلف در نظر گرفته شود. برخی از این پایان‌نامه‌ها که میزان همپوشانی آن‌ها به 90 درصد نیز می‌رسید، باید این موارد بررسی شود آیا استاد مربوطه متوجه این همپوشانی نشده است؟ آیا دانشگاهی که فهمیده است تقلب علمی در مقاله‌های دانشجویان صورت گرفته، اقدامی برای مقابله با آن در نظر گرفته است؟
وی در پایان تاکید کرد: باید نظارت‌ها در حوزه همپوشانی مطالب در پایان‌نامه‌ها و مقالات دانشجویی بیشتر و اجرا شدن قوانین در این زمینه نیز با جدیت دنبال شود. به عنوان مثال بارها در صدا و سیما و تبلیغات شبکه‌های اجتماعی بر لزوم بستن کمربند ایمنی تاکید می‌شود، حال اگر فردی کمربندی را نبست باید با او چگونه برخورد کرد؟ اگر قانون با این فرد با جدیت برخورد کند و جریمه‌ای برای آن در نظر گیرد، تمامی افراد شهروندان خود را ملزم می‌دانند که از کمربند ایمنی استفاده کنند. در همین راستا باید نظارت‌های لازم برای اجرای قوانین در زمینه تقلب‌های علمی در نظر گرفته شود.
منبع: ایسکانیوز
|