کد خبر:4278   تاریخ انتشار: پنـج شنبه ، 2 خرداد سال 1398 ساعت 12:36:0

باید بین جمعیت و توسعه تعادل برقرار کنیم / جمعیت هر کشور ثروت آن است

استاد جمعیت شناسی گفت: اهمیت جمعیت شناسی امروزه تا بدان حد است که در کنار هر سیاستمدار بزرگی باید یک جمعیت شناس حضور داشته باشد تا چراغ راهی برای آینده پژوهی باشد.


دکتر علی پژهان در گفتگو با مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن بیان این مطلب افزود: در مسائل جمعیتی همه فرصت‌ها از دست رفته است و آنچه باقی مانده است تهدید است و با یک روز تعلل در مسئله جمعیت،نیازمند بیست سال برای جبران هستیم.
وی ادامه داد: در مسئله جمعیتی اکنون وضعیت خوبی داریم ولی نگران آینده هستیم و چالش های جمیعتی مانند تورم جمعیت جوانی، بیکاری و نرخ باروری کمتر از سطح جایگزینی در کشور داشته و داریم که انقلاب های خاموش جمعیتی هستند و در آینده نیز برای ما مشکل ایجاد خواهند کرد.
پژهان بر اهمیت سیاست های جمعیتی تاکید کرد و گفت: آینده از آن کشورهایی است که توانسته اند سیاست های مدون جمعیتی را برای خود تدارک ببیند و توانسته اند متناسب با وضعیت اقتصادی و اجتماعی که دارند از جمعیت خود بهره برداری کنند.
وی سپس به پدیده سالخوردگی جمعیت پرداخت و گفت: مسئله دیگر بحث سالمندی است که حتی سازمان ملل روز اول اکتبر (9 مهر) را روز سالمند نامگذاری کرده  و سالخوردگی را یک پدیده جدی در جهان معاصر می داند.
این استاد دانشگاه افزود: از سال 1950 به بعد هم سالمندی جمعیت روند افزایشی داشته است و کشورهای زیادی این روند را تجربه کرده اند، به طور مثال ژاپن یک چهارم و ایتالیا یک پنجم جمعیتش سالخورده اند و در کشورهای اروپایی این نرخ رشد چشم گیر است و در ایران نیز موج سوم جمعیتی در حالی شکل گرفتن است .
وی افزود: برنامه ریزی برای مسائل جمعیتی زمان بر است، کشورهای فرانسه، نروژ فنلاند وغیره 100 سال برای مسئله سالخوردگی وقت گذاشتند و برنامه ریزی کردند اما ما در حد شعار باقی مانده ایم.
پژهان گفت: جهانی شدن، تغییرات دیجیتالی، شهرنشینی و تغییرات جمیعتی جر تغییرهای مهم دنیای امروز است.
وی با تاکید بر اینکه باید جامعه را برای فاز سالمندی آماده کنیم، افزود: با افزایش باروری مشکل سالمندی حل نمی شود و نباید باروری و سالمندی را دو قطبی کنیم چون نرخ باروری ما کمتر از7/1 است که حباب خالی است و دوستان خیلی به آن خوشبین هستند.
وی سپس به مسئله تجرد قطعی و افراد جا مانده از ازدواج اشاره کرد و گفت: قبلا به آمار افراد جامانده از ازدواج امروز خوشبین بودیم که در صورت ازدواج حداقل یک فرزند را تحویل جامعه می دهند چون پدیده جامانده از ازدواج با تجرد قطعی متفاوت است و تجرد قطعی یعنی فرد 50 سالگی را رد کرده باشد و ازدواج نکرده باشد و نرخ افراد جا مانده از ازدواج در حال افزایش است.
وی ادامه داد: امروز 8 درصد جامانده از ازدواج داریم و با چه سیاستی می خواهیم برنامه ریزی و آن ها مجاب کنیم که وارد زندگی زناشویی شوند؟ و نهایتا ما اگر تشویق کنیم که این ها ازدواج کنند، نگرش و ایده آل شان برای فرزند آوری یک فرزند است.
استاد جمعیت شناسی با بیان اینکه جمعیت شناسی باید در ارتباط باسایر علوم معنا یابد گفت: ما نباید به دو پدیده باروری و سالمندی تکیه کنیم و جمعیت شناسی مثل یک پازل است که باید با علوم دیگر ارتباط داشته باشد مثلا سیاستمدار باید به مشکلات جمعیتی و بیکاری با هم رسیدگی کند.
پژهان در خصوص موقعیت پنجره جمعیتی در ایران گفت: بعضی از کشورها از پنجره جمعیتی خوب استفاده کردند، منتهی متاسفانه در کشور ما به این پنجره جمعیتی نگاه ویژه ای نشد.
وی گفت: پنجره جمعیتی فرصتی است مثل ابر بهاری است که اگر تمام شود دیگر تکرار نخواهد شد و تنها در بحث آموزش و بهداشت خوب توانستیم از آن استفاده کنیم اما در سایر حوزه ها موفق نبودیم.
پژهان جمعیت را ثروت هر جامعه خواند و گفت: کشورهایی اکنون موفق هستند که بتوانند از گذارهای جمعیتی عبور کنند و تنها مذهب می تواند از آن گلوگاه ها عبور کنند و افراد مذهبی زندگی طولانی تر و شادتری دارند برای مثال استرالیا زمانی توانست پا به عرصه بین المللی گذارد که جمعیت خود را به 24 میلیون رساند و منشا قدرت شد و برای همین باید رابطه جمعیت و توسعه را متعادل کرد.