به گزارش مرکز رسانه و روابط عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی، دکتر حسین سیمایی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، در همایش حکمرانی فرهنگ و علم با اشاره به جایگاه ویژه دانشگاه در اندیشه امام خمینی (ره) گفت: دانشگاه در نگاه امام، صرفاً محل آموزش و پژوهش نیست، بلکه نهادی انسان‌ساز با مسئولیت فرهنگی است. تأسیس نهادی مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز برگرفته از همین دیدگاه است که علم و فرهنگ را به‌عنوان دو حوزه جدایی‌ناپذیر در سیاست‌گذاری‌ها در نظر گرفته است.
دانشگاه ایرانی؛ هویت علمی و فرهنگی
دکتر سیمایی با تأکید بر ویژگی‌های منحصربه‌فرد دانشگاه ایرانی اظهار کرد: دانشگاه ایرانی امروز نه‌تنها جایگاه علمی دارد، بلکه با هویت فرهنگی شناخته می‌شود. برخلاف بسیاری از کشورها که در نظام آموزش عالی خود معاونت فرهنگی ندارند، در دانشگاه‌های ما چنین نهادی وجود دارد. وی افزود: این امر نشان‌دهنده اهمیت فرهنگ در نظام علمی ایران است. حتی دولت‌های سکولار نیز به فرهنگ توجه دارند، اما نحوه و میزان دخالت آن‌ها متفاوت است. برخی دولت‌ها دخالت حداقلی دارند، درحالی‌که برخی دیگر سیاست‌هایی مبتنی بر نظارت و حمایت را اتخاذ می‌کنند.تأکید بر بازنگری در سیاست‌ها
وزیر علوم با اشاره به اهمیت بازبینی در سیاست‌ها گفت: هیچ سیاستی ابدی نیست و باید در صورت ناکارآمدی، اصلاح شود. قانون‌گذاری و سیاست‌گذاری باید منعطف باشد. حکمرانی خوب، حکمرانی است که پیش از اجبار واقعیت‌ها، خود سیاست‌هایش را بازنگری کند. این مسئله در فرهنگ نیز صادق است؛ چراکه فرهنگ همواره نیازمند ارزیابی و به‌روزرسانی سیاست‌ها است.
وی با اشاره به مفهوم حکمرانی علمی گفت: حکمرانی علمی تنها به معنای استفاده از مدیران تحصیل‌کرده نیست، بلکه باید عالمانه و مبتنی بر پژوهش عمل کرد. در بسیاری از موارد، تصمیم‌گیری‌ها در کشور بدون پشتوانه علمی و آنی انجام می‌شود. درحالی‌که می‌توان با رجوع به تحقیقات گذشته و تجربه‌های موجود، تصمیم‌های بهتری اتخاذ کرد.
ضرورت تدوین اسناد واقع‌بینانه
دکتر سیمایی بر اهمیت تدوین اسناد واقع‌بینانه تأکید کرد و گفت: اسناد علمی و فرهنگی نباید صرفاً آرمانی باشند. باید اهداف بلندمدت و محدودیت‌های موجود به‌صورت هم‌زمان در نظر گرفته شوند. تدوین اسناد غیرقابل‌اجرا تنها به یأس و سرخوردگی منجر می‌شود. باید دو نوع سند داشته باشیم؛ یکی برای آرمان‌های بلندمدت و دیگری برای اقداماتی که در شرایط فعلی قابل اجرا هستند.
آینده‌پژوهی بر مبنای گذشته‌شناسی
وزیر علوم با اشاره به نقش آینده‌پژوهی در حکمرانی علمی گفت: آینده‌پژوهی بدون شناخت دقیق و بی‌طرفانه گذشته ممکن نیست. باید گذشته را منصفانه و بدون تعارف بررسی کنیم و از محدودیت‌ها و شرایط زمانی آگاه باشیم. تنها در این صورت می‌توان برنامه‌های آینده را به‌درستی تدوین کرد.
تأکید بر ارزش زمان و فرصت‌ها
دکتر سیمایی در پایان، بر اهمیت استفاده از فرصت‌ها تأکید کرد و گفت: زمان برای تحول و پیشرفت محدود است و ما باید قدر فرصت‌هایی که در اختیار داریم را بدانیم. نباید فکر کنیم که همیشه زمان برای اصلاح و توسعه وجود دارد. مسئولیتی که نظام و مردم بر عهده ما گذاشته‌اند، امانتی است که باید به بهترین نحو به آن عمل کنیم.
|