کد خبر:21613   تاریخ انتشار: شــنـبـه ، 12 آذر سال 1401 ساعت 15:6:0

رهبر حکیم انقلاب اسلامی: انقلاب فرهنگي زنده‌كردن و رو آوردن به مفاهيم اسلامي و فرهنگ اسلامي و عمومي كردن اين فرهنگ وپويا كردن فرهنگ جامعه است

به مناسبت فرا رسیدن سی و هشتمین سالگرد تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی، به باز نشر بیانات مقام معظم رهبری پرداخته شده است.


به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ از نظر رهبر کبیر انقلاب اسلامی بدون هیچ تردیدی بالاترین و والاترین عنصری که در موجودیت و هویت هر جامعه دخالت اساسی دارد فرهنگ آن است و بر همین مبناست که «راه اصلاح یک مملکتی، {اصلاح}فرهنگ آن مملکت است» و «فرهنگ مبدأ همه خوشبختی‌ها و بدبختی های یک ملت می‌باشد»
بر همین اساس و با توجه به فرهنگ‌محور بودن انقلاب اسلامی و ضرورت گذر از فضاي استبدادی و ضداسلامی عصر پهلوی، یکی از اساسی‌ترین دغدغه‌های بنیان‌گذار نظام اسلامی، تعالی فرهنگی جامعه و اصلاح سریع نارسایی‌های این عرصه محوری و به ویژه در گام اول، دانشگاه‌ها بود. برای نیل بدین مقصود و راهبری صحیح فرهنگ از همان اوایل انقلاب، طراحی و استقرار یک قوه عاقله و اتاق فرمان ضرورتی حیاتی تشخیص داده شد.
با عنایت به شأن منحصر به‌فرد قرارگاه فرهنگی نظام، از همان ابتدای شکل‌گیری ستاد انقلاب فرهنگی حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (مد ظله‌العالی) در دیدار با اعضای شورا و در قالب احکام صادره برای اعضای آن و نیز در بیانات مربوط به آن شورا، اهمیت و جایگاه فرهنگ، ظرفیت‌ها و تهدیدات فرهنگی، اولویت های فرهنگی نظام، ابعاد مختلف شبیخون فرهنگی دشمنان، جایگاه، رسالت‌ها و مأموریت‌های شورای عالی انقلاب فرهنگی، وضعیت‌شناسی فرهنگی و علمی کشور، راه‌های رفته و نرفته نظام در حوزه فرهنگی و دانشی و... مطرح نموده و سیاست‌های کلان نظام را طی سال‌های مختلف بیان و ابلاغ نموده‌اند.
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در استقبال از سی و هشتمین سالگرد تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی به فرمان حضرت امام خمینی (ره)، اقدام به بازنشر برخی مصاحبه ها و بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) درباره شورای عالی انقلاب فرهنگی می نماید. اولین بخش از این مطالب مربوط به مصاحبه حضرت آیت الله خامنه ای رئیس جمهور وقت و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی با کارشناسان روابط عمومی دبیرخانه به مناسبت اولین سالگرد تشکیل این شورا تقدیم محضر عزیزان می شود. این مصاحبه در آذر 1364 ثبت و منتشر شده است.

مهمترین اهداف و وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی

اهم اهدافي كه شوراي عالي انقلاب فرهنگي در پيش دارد چيست؟ و براي رسيدن به اين اهداف شورا چه وظايفي را پذيرفته است ؟
حضرت آیت الله خامنه ای: بسم الله الرحمن الرحيم. اگر بخواهيم به صورت مختصر هدف‌هاي شوراي عالي انقلاب فرهنگي را ذكر كنيم بايستي همان كلمه انقلاب فرهنگي را تكرار كنيم يعني: شوراي عالي هدفش همه جانبه كردن و استمرار بخشيدن به انقلاب فرهنگي است. اهميت اين قضيه اين جاست كه مادامي كه يك تحول فرهنگي در يك جامعه به وجود نيايد، آن تحول اقتصادي و اجتماعي و سياسي لازم يا شكل نمی‌گیرد يا تداوم و رسوخ پيدا نمی‌کند. اين بنابر بينش اسلامي و تحليل اسلامي از تحولات اجتماعي است. البته يك تحول فرهنگي به صورت كلي يا در بخشي از موارد در ملت ما به وجود آمده بود كه اين حركت عظيم انقلابي تحقق پيدا كرد. اگر بينش مردم درطول سال‍هاي متمادي در زمينه مسايل اسلامي و در زمينه نقش ملت ها و تأثير اراده و تصميم ملت ها عوض نشده بود و آن بينش قضا قدري تسليم به حوادث و نگاه قشري و سطحي و يك جانبه به اسلام كه در طول سال هاي متمادي در مردم تزريق شده بود اگر قبلاً اين بينش تغيير پيدا نكرده بود اين انقلاب و اين تحول سياسي كه مشاهده كرديد در كشور ما به وجود آمد، هرگز به وجود نمي آمد. پس انقلاب فرهنگي به صورت همه جانبه و كامل بايد انجام بگيرد كه آن هم عبارت است از دوباره زنده‌كردن و رو آوردن به مفاهيم اسلامي و فرهنگ اسلامي و عمومي كردن اين فرهنگ وپويا كردن فرهنگ جامعه، و دور كردن عناصر مضّر و منحرف‌كننده از فرهنگ كنوني جامعه، جذب عناصر تكميل كننده و مفيد براي فرهنگ، اين‍ها هدف‌هاي شوراي عالي انقلاب فرهنگي است كه در همان كلمه انقلاب فرهنگي گنجانده شده است.
همان طور كه مي‌دانيد به خصوص در پنجاه و چند سال اخير در كشور ما تلاش زيادي شده بود براي اين كه بخش‍هاي مضر و تباه‌گري از فرهنگ غربي را در ملت ما و در ذهنيت جامعه ما نفوذ بدهند. يكي از هدف‌هاي انقلاب فرهنگي پيراستن و پالايش ذهني جامعه از آن تزريق شده‌هاي مضر و مخرب است. و اما در پاسخ به اين سؤال كه چه روشي يا وظيفه‌اي را براي خودمان پذيرفتيم؛ بايد در آغاز بگوييم كه ما در كار حركت فرهنگي يك خلاء عميق را همواره احساس می‌کرديم و آن خلاء سياست‌گذاري و تعيين خطوط كلي بود اين خلأ را شوراي عالي انقلاب فرهنگي پر خواهد كرد. حتي دستگاه‌هايي كه براي پياده كردن انقلاب فرهنگي قبلاً به وجود آمده‌اند بيشتر درگير اجرائيات شدند تا سياست‌گذاري. در حالي كه اگر سياست‌گذاري درست نباشد، اجراي درست هم وجود نخواهد داشت.
ما در شوراي عالي انقلاب فرهنگي از اين كه خودمان را مشغول و معطل به مسائل اجرايي بكنيم شديداً بركنار داشتيم. به دو دليل:
اول اين‌كه فرصت كافي براي سياست‌گذاري يعني پرداختن به آن خلاء بزرگ و اساسي براي شورا باقي بماند.
دوم اين‌كه در كار اجرا وجود دو مسؤول و دو قطب، مصداق ضرب المثل دو آشپز بودن است كه كار را خراب می‌کند. يعني وقتي كه دو دستگاه اجرايي، كار واحدي به عهده‌شان گذاشته شده كارهايي كه قابل تداخل با يكديگر است طبيعي است كه آن كار يا خوب در نخواهد آمد يا هرگز انجام نمی‌گیرد يا بد انجام مي‌گيرد. لذا شورا از اين كه در كارهاي اجرايي كه به هر حال مسؤول مستقيم و قانوني دارد خودش را آلوده و دچار بكند، پرهيز كرده و خواهد كرد. بنابراين كار ما سياست‌گذاري است و اين وظيفه‌اي است كه به عهده گرفتيم. البته در مسائل حاد و فوري فرهنگي كه عمدتاً در زمينه بخش دانشگاه‌ها از مجموعه ‍ انقلاب فرهنگي خواهد بود ممكن است كه شورا دخالت‌ها يا اقداماتي كرده و يا تصميم‌هايي بگيرد ليكن اين امر كليّت نخواهد داشت و هميشگي هم نخواهد بود.

مروری بر فعالیت‌های شورای عالی از ابتدای تاسیس تا تیرماه 64

نظر جناب‌ عالي نسبت به روند كنوني شوراي عالي انقلاب فرهنگي چيست؟
حضرت آیت الله خامنه ای: به اعتقاد ما شورا در اين مدت موفق بوده و خطي را كه از پيش ترسيم كرده بوده و در نظر داشته كه پي‍گيري كند توانسته تعقيب كند. در داخل شورا گاهي گرايش به اين كه به مسايل اجرايي خودمان وارد و مشغول بكنيم وجود داشته، منتها حركت كلي شورا اين را نپذيرفته و از اين ابا كرده است.
در اوايل كه جلسات شورا تشكيل مي‌شد گاهي احساس مي‌شد كه ما وقت كم مي‌آوريم و موجب مي‌شد كه جلسه‌اي فوق‌العاده تشكيل بدهيم. الان خوشبختانه پيشرفت كار جوري شده كه گاهي برادران شورا احساس مي‌كنند كه ما به هيچ وجه وقت كم نمي‌آوريم يعني مي‌رسيم به اين كه كارهاي‌مان را انجام بدهيم و به هيچ وجه وقت اضافه را تلف نمي‌كنيم و اين حاكي از اين است كه شورا در مسايل مهمي توانسته سياست‌گذاري كند. اما حقيقت اين است كه مسايل فرهنگي كشور بسيار گسترده‌تر از اينهاست كه فكر كنيم به اين زودي‌ها مي توان دست شست و فارغ شد.
ما عمده فعاليت‌هايمان و عمده فعاليت‌هاي شورا تا كنون در زمينه مسائل مربوط به آموزش عالي دانشگاه‌ها بوده در حالي كه دو بخش عمده ديگر كه حوزه مسؤوليت آموزش و پرورش و حوزه مسؤوليت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي است تاكنون در شورا به صورت حقيقي و جدي مطرح نشده و شورا به مسايل آنها كمتر پرداخته يا هيچ نپرداخته است. ما راه طولاني در پيش داريم، روند و آهنگ حركت خوب بوده لكن تداوم اين حركت تا مدت‌هاي طولاني‌تري مطمئناً لازم خواهد بود.
شوراي عالي انقلاب فرهنگي بهترين جايگاه و مرجع سياست‌گذاري همه جانبه براي تهاجم فرهنگي عليه فرهنگ غربي است.

مرز جذب عناصر مفید فرهنگ‌های دیگر با آلودگی به فرهنگ‌های دیگر

به نظر جناب عالي چگونه مي توان فرهنگ اصيل غني اسلام را از آلودگي به فرهنگ‌هاي غيراصيل غربي و شرقي حفظ كرد؟
حضرت آیت الله خامنه ای: اول بايد معلوم باشد كه مرز جذب عناصر مفيد فرهنگ‌هاي ديگر با آلودگي به فرهنگ‌هاي ديگر چيست؟ توضيح بدهم: دو چيز اين‌جا وجود دارد يكي خوب و يكي بد، خوب عبارت است از اين كه يك فرهنگ عناصر زاينده پويا، مفيد و سازنده فرهنگ‌هاي ديگر را جذب می‌کند و اين در اسلام نه فقط مورد نهي قرار نگرفته بلكه حتي مورد تشويق و امر هم قرار گرفته است.
مفهوم «اطلبواالعم و لو بالصين» همين است؛ و گرايش جوامع اسلامي صدر اسلام به اخذ تجربيات و نظريات ملت‌هايي كه با جامعه اسلامي ارتباط داشتند به خاطر همين است و اين چيز بدي نيست، چيز لازمي است؛ و شرط زنده ماندن و استمرار يك فرهنگ اين است كه دائم جذب و دفع داشته باشد و غير از جذب و دفع يعني در كنار جذب و دفع، بده بستان داشته باشد با فرهنگ هاي ديگر، از عناصر مفيد و مثبت چيزهايي را جذب كند و بگيرد يك جانبه نمی‌تواند باشد. اگر دو جانبه شد موجب پويايي فرهنگ و تكامل فرهنگ است و اين چيز، خوب و مطلوب است.
آن چيز بد اين است كه يك فرهنگ بدون اين كه خودش اختيار داشته باشد، بدون اين كه خودش بخواهد و بدون اينكه خودش قدرت انتخاب داشته باشد چيزهايي را از فرهنگ‌هاي ديگر در درون خود سرازير كند مثل بدن مريضي كه به او چيزي را تزريق مي‌كنند، يك بدن لخت بي حال و بي حس كه اصلاً قدرت تشخيص ندارد و قدرت انتخاب ندارد و شايد گاهي هم نمي‌داند كه چه دارويي به او تزريق مي‌كنند. اين آن چيز مضر و بد است. علتش هم اين است كه وقتي بنا باشد ديگران كه بيگانه از اين فرهنگ و صاحبان اين فرهنگ غير سازنده و غير هدايت‌گر را به آن تزريق كنند. ما در گذشته به اين نوع فرهنگ آلوده و مبتلا بوديم.
در طول صد سال اخير حداقل يعني از وقتي كه استعمارگران غربي به فكر افتادند كه اين منطقه را كه شامل ايران و غير ايران از كشورهاي منطقه است زير سلطه سياسي و اقتصادي خودشان در بياورند، به اين تشخيص رسيدند كه بايد زمينه را براي نفوذ خودشان در ذهنيت مردم آماده كنند و الا برايشان امكان استفاده لازم نخواهد بود. و آن نمي‌شد مگر به اين‌كه در فرهنگ مردم چيزهايي را وارد كنند و از آن چيزهايي را بگيرند. با تلاشي كه انجام گرفته مي‌بينيد شما فرنگي مغضوب و منفور در دوران كمپاني رژي، تبديل مي‌شود به فرنگي‌اي كه ايراني موظف است جسماً و روحاً، ظاهراً و باطناً خودش را شبيه او بكند. در يك فاصله كوتاه م‍ي‌بينيد يكمرتبه آن ذهنيت از فرنگي تبديل می‌شود به اين ذهنيت مسخ شده كه صد و هشتاد درجه تغيير كرده است يعني درست در دو نقطه مقابل هم قرار مي‌گيرند. اين همان تأثير فرهنگي است يعني وقتي كه روي فرهنگ يك ملت كار مي‌كنند بدان معني است كه ذهنيت، عقايد و فهم استنباط او را تغيير مي‌دهند. پس اين كاري است كه در آن مدت توانسته‌اند روي فرهنگ بكنند و باز اين روند وابستگي ادامه پيدا می‌کند تا آن‌جايي كه حقيقتاً هم در ايران صرف مشروبات الكلي به صورت آزاد، رهايي و بي‌بند و باري در كارهاي جنسي و ارتباطات زن و مرد و لباس پوشيدن و در اين طور چيزها طريق افراط در پيش گيرند، و نه روح تحقيق و حوصله در پي‍گيري دانش و تجربه كه اين هم يكي از خصوصيات اروپايي‌هاست.
پس ببينيد به اين نتيجه مي‌رسيم كه وقتي يك ملت در يك حالت بي‌اختياري پذيراي فرهنگ بيگانه شد همان چيزي از فرهنگ بيگانه را می‌گیرد كه آن بيگانه مي‌خواهد به او بدهد. آن چيز را كه لازم دارد از آن فرهنگ نمی‌گیرد چرا؟ چون اختيار ندارد. اصلاً انتخاب نمی‌کند و اختيار اين انتخاب را به او نداده‌اند و ما دچار اين دومي در طول اين سال‌هاي متمادي بوديم.
پس ما براي احياي فرهنگ اسلامي و پالايش صحيح اين فرهنگ احتياج داريم به اين كه يك مدتي سخت‌گيرانه با مظاهر فرهنگ غربي چه در زمينه‌هاي ذهني و چه در زمينه‌هاي عيني مبارزه كنيم. بلكه به آن فرهنگ تهاجم كنيم. در همه ميدان‌ها بهترين دفاع، هجوم است كسي كه هجوم می‌کند در حقيقت از حيثيت و موجوديت خود دفاع می‌کند و ما در زمينه فرهنگي براي اين كه بتوانيم در برابر تهاجم سيل‌آساي فرهنگ غربي كه از صد سال پيش شروع شده يا زودتر و همچنان ادامه دارد بايستيم و مقاومت كنيم و آنها را پس بزنيم. ما احتياج داريم به اين‌كه به آن مظاهر غلطي كه از آن فرهنگ بر ما تحميل كردند بتازيم. احتياج به يك تهاجم فرهنگي داريم و فكر می‌کنم يك كاري است كه به يك سياست‌گذاري همه جانبه و پخته و سنجيده احتياج دارد و شوراي عالي انقلاب فرهنگي بهترين جايگاه و بهترين مرجع هست كه بتواند يك چنين سياست‌گذاري را بكند.

عوامل موثر بر احیای فرهنگ متعالی اسلام

بفرماييد چه عواملي در احياي فرهنگ متعالي اسلام می‌تواند مؤثر باشد و نقش امت حزب الله در اين مورد چه مي‌تواند باشد؟
حضرت آیت الله خامنه ای: در احياي فرهنگ اسلامي البته عوامل گوناگوني مي‌تواند باشد يكي از آن عوامل مهم اين است كه به منابع اين فرهنگ زياد رجوع بشود و به آشنايي به آنها بها داده بشود، مثل آشنايي با قرآن و آشنايي با سنت صحيح اسلامي يعني احاديث و رواياتي كه از رسول اكرم (ص) و ائمه عليهم السلام رسيده كه سرچشمه‌ها و منابع اصلي فرهنگ اسلامي هستند. انس و آشنايي با اين‌ها و رجوع به اينها خيلي اثر دارد. همچنين تاثير زيادي دارد اعتنا كردن به گنجينه گران‌بهاي فرهنگ اسلامي كه در طول هزار و چند صد سال جمع شده و در كنج فراموشي و غفلت و بي‌اعتنايي قرار داشته و ما در زمينه‌هاي مختلف علمي و فرهنگي از قرن گذشته مسلمين يادگارهاي بسيار ارزنده‌اي داريم كه بايستي احيا كنيم. زنده‌كردن كتاب‌ها و مؤلفات گذشته در زمينه‌هاي مختلف نقش زيادي دارد.
از جمله چيزهايي كه باز در احياي اين فرهنگ نقش دارد اين است كه ما دانشگاه‌هايمان را به مفهوم حقيقي كلمه «اسلامي» كنيم كه اگر دانشگاه‌ها اسلامي شد، زمينه بسيار مناسبي براي اسلامي‌شدن فرهنگ كلي جامعه به وجود مي‌آيد. چون دانشجويان امروز تعيين‌كنندگان و نقش‌دهندگان فرهنگ فرداي جامعه مي‌توانند باشند. همين‍طور لازم است كه بر نشر كتب يك نظارت دقيق و سنجيد‌ه‌اي وجود داشته باشد تا هر سخن سست و بي‌مبنايي به نام اسلام پخش نشود و گفته نشود تا سخنان موذيانه و خصمانه‌اي نسبت به اسلام به صورت گمراه كننده در ذهنيت مردم اثر نگذارند. به هر حال مطبوعات، كتاب، دانشگاه‌ها، مدارس، و حوزه‌هاي علميه، همه اينها به سهم خودشان در احياي فرهنگ اسلامي می‌توانند نقش داشته باشند و دارند.
همان‌طور كه مي‌دانيد هر كاري از كارهاي تخصصي و ويژه به يك جمعي از امت حزب الله تكيه خاص دارد و به جمعي ديگر تكيه عام. تكيه  خاص كار فرهنگي به همان عناصر فرهنگي و افرادي كه مشغول تحصيل و تعليم و تعلم و كار فرهنگي هستند دارد، اما تكيه عام آن به مردم است، مردمي كه درس بخوانند، كتاب بخوانند، سواد‌آموزي كنند، قرآن بياموزند، به مراكز فرهنگي مراجعه كنند، كودكان خودشان را به كسب دانش و مطالعه تشويق كنند، به كتابخانه‌ها زياد مراجعه كنند، همه  اين‌ها كمك خواهد كرد به اين كه يك پايه و يك سطح پيشرفته فرهنگي به وجود بيايد كه آن سطح بلند و عالي پيشرفته  فرهنگي كمك خواهد كرد به اين كه ان شاء الله بتوانيم فرهنگ اسلامي را به طور همه جانبه پياده كنيم.

موانع اسلامی‌کردن دانشگاه‌ها

فرموديد دانشجويان نقش تعيين كننده مشي فرهنگ انقلاب اسلامي را دارند با اين وجود، نارسايي‌ها و مشكلات دانشگاه‌ها كه سد راه اسلامي‌كردن جوّ دانشگاه‌ها است به نظر شما چه مي‌تواند باشد؟
حضرت آیت الله خامنه ای: ما متأسفانه در دانشگاه‌ها عوامل موجباتي كه مانع از حركت صحيح اسلامي دانشجويان باشد زياد داريم و همه آنها بازمانده‌هاي رژيم قديم هست كه بايستي برطرف بشود. البته الان دانشگاه‌هاي ما از لحاظ ظواهر امر خوشبختانه با گذشته خيلي تفاوت دارد و هيچ منصفي نمی‌تواند منكر اين امر شود. امروز ارزش تدين و تقوي و طهارت در دانشگاه يك ارزش حقيقي است و وجود دارد. سابق يك چنين ارزشي مطلقاً وجود نداشت، بلكه اين يك ضد ارزش بود. در گذشته دختران و پسران دانشجو، هنگامي روشنفكر و آزاد فكر و آدم مناسب و داراي شخصيت مطلوب بودند كه در دانشگاه به ظواهر مذهبي بی‌اعتنايي يا تظاهر به مخالفت بكنند. امروز آن كار يك ضد ارزش شده و تدين و پايبندي به دين يك ارزش، اين يك واقعيت است.
اما دشمنان اسلام يا دشمنان انقلاب اسلامي يا دشمنان اصل انقلاب (همين طور كه مي بينيد مجموعه اينها يك طيف مي شود و هر كدام با يك چيز دشمن هستند) حضور اين گونه افراد در دانشگاه و تلاشي كه اينها در دانشگاه مي‌كنند يقيناً نبايد مورد غفلت قرار گيرد و بايد قبول كنيم و توجه داشته باشيم و هوشيارانه مراقبت كنيم كه يك چنين كارها و جهت‌گيري‌ها و جريان‌سازي‌هايي در دانشگاه وجود دارد يا حداقل زمينه دارد و اينها سد راه اسلامي كردن دانشگاه‌هاتا به حال بوده‌اند.
ما البته يكي از كارهاي اساسي‌مان كه در دستور شوراي عالي انقلاب فرهنگي قرار دارد همين اسلامي‌كردن چهره  دانشگاه‌هاست. يعني اسلامي كردن را داراي دو بخش مي‌دانيم يكي اسلامي كردن به معناي عميق و همه جانبه كه در دراز مدت حاصل مي‌شود ديگري اسلامي‌كردن چهره دانشگاه‌ها به اين معنا كه فرهنگ اسلامي و ارزش اسلامي در جوّ دانشگاه، فضاي زندگي در دانشگاه و رفت و آمد در دانشگاه حاكم باشد. اين خود يك مساله مهمي است كه می‌تواند ما را به آن هدف دراز مدت برساند.

چگونگی احیای دوران طلایی علمی اسلامی 

به نظر جناب عالي چگونه مي توان مقام علمي و فرهنگي بسيار متعالي دوران مشعشع اسلامي را دوباره زنده كرد؟
حضرت آیت الله خامنه ای: عقيده من اين است كه همان عواملي كه جامعه  صدر اسلام را به علو و مرتبه علمي رساند، كه دنيا را به خودش متوجه كرد امروز هم در جامعه مي‌تواند وجود داشته باشد و وجود دارد. در حقيقت آموزش‌هاي اسلامي در روح، ناشي از اسلام بود كه توانست مسلمان‌ها را به يك حركت علمي سوق بدهد دنيا را هم به دنبال خود بكشاند. آن روحيه و آن انگيزه در مردم ما هم به بركت اسلام مي تواند وجود داشته باشد و به وجود بيايد، كما اين كه تا حدودي هم به وجود آمده.
منتها بايد اعتراف كرد الان فاصله علمي امروز ما با سطوح علمي دنيا خيلي زياد است. همان‌طور كه مي‌دانيد يعني متأسفانه در اين صد سال اخير كه چهار نعل به طرف اوج قله علوم تاخته در اين‌جا حكام وابسته و خبيث و نا اهل يا نادان و ناتوان با حركات خودشان و با تدابير غلط خودشان ما را پا در هوا نگه داشتند كه قدمي نتوانستيم به جلو پيش برويم. به همين دليل است كه الان فاصله علمي ما با دنيا مثل صد سال پيش نيست. ما از صد سال پيش خيلي جلوتر نرفتيم. دنيا از صد سال پيش به صورت محيرالعقولي جلو رفته و تا ما موقعيت مثلاً دوران تشعشع علمي اسلامي را در دنيا پيدا بكنيم راه طولاني در پيش خواهيم داشت.
اما مي توانيم اميدوار باشيم كه در چند سال آينده مثلاً در ده سال، پانزده سال آينده اگر دانشگاه‌هاي ما خوب كار كنند و كار علمي منظمي انجام بگيرد، ما خودمان را به يك سطح قابل قبول علمي برسانيم كه آن يك پايگاهي خواهد بود براي اوج و حركت علمي در ده سال آينده ان شاء الله.

برنامه شورای عالی در تحکیم روابط فرهنگی با جهان اسلام

حضرت آیت الله خامنه ای: همان طور كه مطلع هستيد يكي از اهداف شوراي عالي انقلاب فرهنگي نشر افكار و آثار فرهنگي انقلاب اسلامي در ايجاد تحكيم روابط فرهنگي با كشورهاي ديگر به ويژه با ملل اسلامي است. در اين زمينه چه ارتباطي بوده و اگر نبوده چه پيش بيني‌هايي شده است؟
ما، همان‌طور كه گفتيم از بدو تشكيل شورا تاكنون به واجب‍ترين‌ها و مهم‍ترين‌ها پرداختيم و اهم آنها مسايلي بوده كه بيشتر مربوط به آموزش عالي و دانشجويان بوده و اين مسأله كه شما اشاره كرديد جزو وظايف شورا است ولي اين امر كوچكي نيست كه در اين عمر چند ماهه، شورا بتواند اقدامي انجام دهد، لكن بلاشك ما در آينده اين كارها را در برنامه خواهيم داشت، و اين جزو كارهاي درجه دوم ما خواهد بود. كارهاي درجه يك ما بيشتر متوجه مسايل فرهنگي در داخل كشور است وليكن اين موجب آن نمی‌شود كه به آن كارهاي درجه دو نرسيم قطعاً مي‌رسيم ان شاء الله و اميدواريم كه بتوانيم كارهايي در اين زمينه انجام دهيم.