به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی به نقل از خبرگزاری فارس، با پررنگ تر شدن نقش فضای مجازی در زندگی افراد، هر روز واژههای جدیدی به گوش میخورد به طوریکه برای دانستن معنی آنها باید تحقیق و جشتجو کنیم.
فضای مجازی به حدی گسترده شده که حتی تصاویری را به چشم میبینیم اما بعدها متوجه میشویم که صحت نداشته و تنها فریبی رسانهای بوده است.
در حالیکه روز به روز بر تعداد کاربران شبکههای اجتماعی و به طور کلی سایتها و صفحات فضای مجازی افزوده میشود و از کوچک و بزرگ و پیر و جوان با گوشیهای شخصی به طو لحظهای اخبار و اطلاعات فضای مجازی را پیگیری میکنند، انواع فریب رسانهای نیز افزایش مییابد و در این میان اگر اطلاعات کامل برای حضور در این فضا را نداشته باشی فریب میخوری؛ فریب اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و ...
کارشناسان حتی بر این عقیدهاند که دنیای مجازی برای خودش دنیایی مجزا شده است که حضور در این دنیا اطلاعات به روز مربوط به آن را نیاز دارد و نباید بدون اطلاعات به این دنیا وارد شوی، کارشناسان نام این مجموعه اطلاعات را گذاشتهاند «سواد رسانهای»؛ اما اصلا سواد رسانهای چیست و به چه کار میآید؟ یا اصلا سوالمان را اینگونه مطرح کنیم که اگر فردی بی سواد رسانهای باشد ممکن است در معرض چه خطراتی قرار گیرد؟
کارشناسان میگویند: سواد رسانهای یک نوع درک متکی بر مهارت است که میتوان براساس آن درست و نادرست رسانهها را از یکدیگر تمیز داد و انواع تولیدات رسانهای را از یکدیگر تفکیک و شناسایی کرد.
به تعبیری میتوان گفت سواد رسانهای یا Media Literacy نوعی تکنیک عملی و مهارت بسیار ویژه است که در عصر حاضر یکی از مهمترین آموزشها در جهان تلقی میشود و به افراد این توانایی را میدهد تا تحلیل مناسبی از مطالب منتشر شده در انواع شبکههای رسانهای داشته باشد.
از این رو ضرورت کسب سواد رسانهای در میان اقشار مختلف مردم در تمام کشورهای دنیا اجتنابناپذیر است، درباره چرایی این ضرورت با
سعیدرضا عاملی دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی گفتوگو کردیم.
* آنچه در گفتوگوی ما با دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی میخوانید:
* تاثیر دنیای مجازی بر کار و زندگی افراد و ضرورت کسب سواد رسانهای
* بدون داشتن سواد رسانهای، چه خطراتی ممکن است در دنیای مجازی برای افراد وجود داشته باشد؟
* آسیبشناسی فضای مجازی نیاز به سواد و توانمندی فراگیر دارد
* قابلیتهای پیچیده دنیای مجازی کدامند؟
* استعمار سوم چیست و راههای رهایی از آن کدامند؟
* تحلیل وضعیت فضای مجازی در آینده
* چگونه میتوان سواد رسانهای افراد را افزایش داد
فارس: تحلیل شما از چرایی ضرورت کسب سواد رسانهای چیست؟
عاملی: در سه دهه اخیر توجه به اینترنت و فضای مجازی در میان مردم دنیا به اندازهای شده که میتوان گفت با دو فضایی شدن جهان رو به رو هستیم یعنی به موازات جهان فیزیکی و واقعی، دنیای مجازی نیز شکل گرفته که خواسته یا ناخواسته بر کار و زندگی انسانها تاثیر گذاشته است از این رو افراد باید سواد حضور در این فضا را داشته باشند تا در این دنیای جدید با آسیب مواجه نشوند و از ظرفیت های این فضا بهرهمند باشند.
با توجه به گستردگی فضای مجازی در زندگی واقعی مردم، مسوولان کشورها نیز باید دورههایی را برای آموزش سواد رسانهای و با دقت بیشتر سواد مجازی یا دانش مجازی که تعبیر دقیقتر است، ایجاد کنند.
شما به قابلیتهای دنیای مجازی دقت کنید تا پیچیدگیهای این دنیا و لزوم داشتن سواد این دنیا را متوجه شوید، به این پیچیدگیها خطرات دنیای مجازی را هم بیفزایید، با این وجود میتوانیم درک کنیم که موضوع سواد رسانهای و اطلاعاتی موضوعی کاملاً به روز و مهم است.
یکی دیگر از موارد اهمیت سواد در فضای مجازی، انحصارهای بزرگ در سکوهای جهانی است، دقت کنید امروز از ۱۰ شرکت بزرگ دنیا و دارای ارزش سرمایه، ۹ شرکت در حوزة اطلاعات و ارتباطات است؛ از این جمله میتوان به شرکتهای آمازون، گوگل، یوتیوپ، توییتر و فیسبوک اشاره کرد.