سیدمجید امامی، دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور، درباره ضرورتهای بازنگری در قوانین حوزه نشر گفت: در حوزه نظارت قوانین پیچیدهای نداریم. دو «شورای نظارت بر کتاب کودک و نوجوان» و «هیأت نظارت بر ضوابط نشر کتاب» وجود دارد. این دو شورا مجموعه ضوابط و مقرراتی را بهعنوان آییننامه وزارتی دارند. به نظر میرسد، از نظر قوانین، مشکلی در این حوزه وجود ندارد، بلکه باید به رویههای فناورانه و استفاده از هوش مصنوعی در عرصه نشر توجه شود.
وی افزود: دلیل اینکه نمیتوانیم به موقع نظارت کنیم، کمتوجهی به هوش مصنوعی در حوزه نشر و یا ناتوانی در بهرهمندی از این فناوری برای صیانت از حقوق نویسندگان است؛ بنابراین تاکید داریم شورای عالی انقلاب فرهنگی، رویکرد الزامآوری برای استفاده از هوش مصنوعی داشته باشد؛ البته پیشتر این الزام از سوی «شورای عالی فضای مجازی» ایجاد شده بود.
امامی با اشاره به تاثیر بهرهمندی از سامانه «نشانگذاری محتواهای فرهنگی» یا «صدف» در بهبود نظارت در حوزه نشر گفت: سامانه صدف، کمک میکند تا براساس هوش مصنوعی، از متن و نوشته مولفان صیانت و از امکان و احتمال سوءاستفاده پیشگیری شود.
مصوبه «سند ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی» را اجرا میکنیم
وی درباره بازنگری در آییننامههای ترویج کتابخوانی، مصوب شورای فرهنگ عمومی کشور بیان کرد: مصوبه قابل توجه «سند ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی» وجود دارد؛ براساس این مصوبه، شورای تخصصی ذیل شورای فرهنگ عمومی، باید تشکیل میشد که متاسفانه معطل مانده است؛ بنابراین از برنامههای جدی شورای فرهنگ عمومی، فعال کردن شورای نهضت کتابخوانی بهعنوان نهاد شورایی و تخصصی پیگیری کتابخوانی در کشور است. اجرای این مصوبه دستگاههای مسئول، نهاد کتابخانهها، اداره کل کتاب و کتابخوانی معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت آموزش و پرورش همچینن سازمان صدا و سیما را بهاصلاح به موضوع کتاب و کتابخوانی درگیر میکند.
دبیر شورای عالی فرهنگ عمومی کشور با اشاره به نتیجه تشکیل «شورای عالی کتاب» سازمان صدا و سیما ادامه داد: با تشکیل شورای عالی کتاب، بسیاری از اهداف مصوبه «سند ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی» چه در حوزه تبلیغات و چه در حوزه محتوا قابل توجه بوده؛ با این وجود همچنان مطالبه جدی در زمینه توسعه فرهنگ کتاب و کتابخوانی وجود دارد. وظیفه دستگاههای عضو، جدی گرفتن شورای تخصصی است. امیدواریم سال آینده بتوانیم اعلام کنیم، شورای تخصصی اجرای «سند ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی» اقدامات مفیدی انجام داده است و در غرفه شورای فرهنگ عمومی در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران 1402 گزارش این اقدامات را به مردم معرفی کنیم.
اسبابیازی و کتاب؛ بهترین ابزار آموزش و تربیت غیررسمی
دبیر شورای فرهنگ عمومی ادامه داد: اسباببازی و کتاب، بهترین ابزار برای آموزش و تربیت غیررسمی هستند؛ حتی این اعتقاد وجود دارد، اگر این دو ابزار، جایگزین آموزشهای رسمی شود، چندان متضرر نخواهیم شد؛ هرچند که برای این تغییر رویکرد آمادگی نداریم.
امامی با بیان این مطلب که کتاب، شرط بقاء اصالتها در فرهنگ عمومی کشور است، بر دسترسپذیرتر شدن کتاب تاکید و اظهار کرد: نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، کمک میکند تا کتاب بهعنوان شرط بقاء اصالتها در فرهنگ عمومی کشور در دسترس مردم قرار بگیرد.
تخصیص «یارانه حمایتی ویژه کتابخوانی» بازار کتاب کودک را تقویت میکند
وی اعطا «یارانه حمایتی ویژه کتابخوانی» را برای توسعه فرهنگ کتابخوانی پیشنهاد کرد و گفت: معتقدم در طول سال، باید خانوادههای ایرانی، یارانه خرید کتاب تخصیص داده شود؛ بهویژه خانوادههایی که دارای فرزند هستند. این سیاست را در شورای فرهنگ عمومی دنبال میکنیم که دوستانمان در معاونت امور فرهنگی، یارانه دائمی برای افراد صاحب فرزند داشته باشند. تخصیص این یارانه، بازار نشر کودک و نوجوان را متحول خواهد کرد. بهنظر میرسد با اجرای این سیاست میتوان به بازار قدرتمند نشر کتاب کودک و نوجوان دست پیدا کرد.
دبیر شورای فرهنگ عمومی با اشاره به توجه ناشران به تولید قالبهای متنوع ازجمله کمیک استریپ و مینیمال ادامه داد: هرچند از وضعیت فعلی نشر کتاب کودک و نوجوان رضایت کامل وجود ندارد، اما نقاط مثبتی در این حوزه از 20 سال گذشته متولد شده که امیدوارکننده است.
امامی با بیان این مطلب که شورای فرهنگ عمومی از منظر چرخه صنایع فرهنگی از فعالان این عرصه حمایت میکند، عنوان کرد: باید یک شخصیت در تلویزیون ترویج شود و امکان نشر آن در کتابها باشد. تحقق این فرآیند، بهمعنای کاهش ضرر، پیشگیری از خواب سرمایه و رکود در بازار کتاب کودک است.
وی درباره برگزاری سی و سومین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران ادامه داد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم، با تمام توان تلاش کرد، بحران زیستی کرونا را در تعامل با مسائل و مشکلات واقعی نظام فرهنگی و هنری کشور، مدیریت کند؛ بهعبارت دیگر تلاشها براین موضوع معطوف شد، تا فعالان این عرصه در این بحران، متحمل فشار نشوند. بنابراین در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با عزم جدی همه مسئولان وزارتخانه، وزیر و معاون محترم امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، امکان برگزاری سیوسومین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با اخذ مجوز از ستاد ملی مقابله با کرونا فراهم شد.
وی با بیان این مطلب که برگزاری نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با توجه به آغاز روند تحولی در بخشهای مختلف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در نگاه متولیان باید ارتقاء پیدا کند، ادامه داد: برگزاری همزمان نمایشگاه فیزیکی و مجازی، همچنین بخش بینالملل قوی و قدرتمندتر این رویداد که ایدههای قابل توجهی برای این بخش در نمایشگاه سالهای آتی وجود دارد، همچینن تاکید بر حفظ مصلی بهعنوان محل برگزاری نمایشگاه کتاب 1401 و توجه به تقویم این رویداد و برپایی آن در اردیبهشتماه، مجموع تلاشهایی است که شاید چندان بهنظر نرسد.
امامی در تحلیل غیبت برخی ناشران در سیوسومین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران گفت: در نمایشگاه کتاب 1401 غیبت ناشران، حداقلی بود. شرکت نکردن برخی ناشران نیز بهدلیل تمایل نداشتن به فروش بوده است، نه موضوع دیگری.
وی یکی از مهمترین کارکردهای برگزاری نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران را بازگشت از تفریحات و مصرف فرهنگی فردگرایانه به سمت تعادل در سبد مصرف فرهنگی بیان کرد: هرچند که کتاب بهصورت فردی خوانش میشود، اما یک کالای فردیشده نیست؛ بهعبارت دیگر گاهی ممکن است افراد یک خانواده، یک کتاب را باهم مصرف کنند؛ در نتیجه کتاب بهعنوان ابزار پیوند نسلها شناخته میشود. کتاب بهدلیل ابتنا متن و نوشتار، تحریک خیال و تقویت تفکر را به همراه دارد؛ متاسفانه این ابعاد در نوجوانان که با فضای مجازی و فناوری موبایل عجین شدند، در حال ضعیف شدن است.
|