کد خبر:19229   تاریخ انتشار: سـه شنبه ، 30 آذر سال 1400 ساعت 11:29:0

خطر سیاهچاله جمعیتی

رئیس کمیسیون مشترک طرح جوانی جمعیت و حمایت خانواده گفت: پیری جمعیت را چون رخ نداده است جدی نمی‌گیریم و می‌خندیم، اگر در این سیاهچاله بیفتیم ۱۵۰‌سال طول می‌کشد که از این بحران خارج شویم و در این ۱۵۰‌سال اسیر خواهیم شد‌‌.


«امیرحسین بانکی‌پور» نماینده مجلس و رئیس کمیسیون مشترک طرح جوانی جمعیت و حمایت خانواده در جلسه توجیهی قانون جوانی جمعیت با حضور معاونان بهداشت دانشگاه‌های استان تهران و البرز گفت: تا چند سال پیش ۶‌درصد جمعیت سالمند بودند و الان ۱۰‌درصد جمعیت سالمند هستند. وقتی جمعیت ما سالمند می‌شود، یعنی باید نظام بهداشت و درمان پنج‌برابر شود. نظام سلامت ما با چه سرعتی باید حرکت کند که این مسئله را پوشش دهد؟
او افزود: سه تفاوت جزئی بین ما و اروپا هست که به تفاوت‌های این جوامع توجه نمی‌شود. اروپایی‌ها طی ۳۰۰سال پیر شدند، یعنی با شیب آرام این اتفاق افتاد که باعث شد جامعه خودش را با آن تطبیق دهد و تا حدودی مشکلات‌شان را حل کردند. البته آنها هم همچنان مشکلات‌شان را دارند و ما سی‌ساله پیر شده‌ایم، بنابراین به آن چاله جمعیتی می‌گویند که من آن را سیاهچاله جمعیتی می‌دانم. درحالی‌که ما هرچه نگاه می‌کنیم جوان می‌بینیم اما چند‌سال دیگر هر که را می‌بینیم پیر هستند و جوان نداریم که کار کنند.
بانکی‌پور گفت: اروپایی‌ها با هم پیر شدند. ما در حالی پیر می‌شویم که کشورهای اطراف‌مان جوان می‌مانند و این از نظر امنیتی بسیار مهم است.
او افزود: اروپایی‌ها توسعه یافتند و بعد به سمت پیری رفتند. درحالی که زمانی که توان و سرمایه‌ای نداریم، پیر شده‌ایم. بنابراین به این دلیل به آن ابربحران می‌گوییم در‌حالی‌که باعث مشکل اقتصادی و امنیتی ما خواهد شد. داستان ما این است پیری جمعیت چون رخ نداده است آن را جدی نمی‌گیریم و می‌خندیم و از کنارش رد می‌شویم. منت‌ها فرق جدی آن این است که بحران‌های دیگر را در درون بحران‌های دیگر می‌توان حل کرد و اگر در این سیاهچاله بیفتیم ۱۵۰‌سال طول می‌کشد که از این بحران خارج شویم و در این ۱۵۰‌سال اسیر خواهیم شد.
به گزارش ایلنا، بانکی‌پور گفت: اما می‌شود جلوی این بحران را گرفت. ما هفت‌سال برای جلوگیری از این بحران وقت داریم. متولدین دهه شصت ۲۰‌میلیون نفر بودند که الان زمان‌ زاد و ولد آنهاست و با جمعیت دهه هفتادی‌ها دیگر نمی‌توان آن را جبران کرد.
او افزود: این حرف که باید سن باروری پایین را تشویق کنیم کاملا درست است. اما بارداری باید با مراقبت ویژه صورت بگیرد. میانگین ازدواج دختران ما ۳۰‌سال است. این دختر سی‌ساله ما تا بچه‌دار شود به ۳۵ می‌رسد. پس نهایتا یک بچه می‌تواند داشته باشد. اگر ما خانواده‌هایمان یک تا دو فرزند داشته باشند، نمی‌توانیم از بحران خارج شویم. ما باید عده‌ای داشته باشیم که سه تا چهار بچه داشته باشند تا حداقل میانگین‌مان به دو بچه برسد.
او افزود: یکی از موارد در این قانون این است که در هر منطقه‌ای که تعداد تولد فرزند افزایش پیدا کرد، کارانه برای کادر بهداشت و درمان نظر گرفته شود. صرف قانون و تحکم کار را جلو نمی‌برد و باید نخبگان ما قانع شوند و اصل خطر را متوجه شوند.
بانکی‌پور افزود: ۲۱مسئله دراین ارتباط وجود دارد که اگر این مسئله را حل نکنیم نمی‌توانیم افزایش جمعیت داشته‌باشیم. ما باید همه اینها را تغییر دهیم. ما به حقوق دستمزد، حق عائله‌مندی، مرخصی‌ها، مرخصی زایمان و نظام آموزشی نگاه کرده‌ایم. اینکه هرچه تخصص بالا می‌رود تعداد فرزندان پایین می‌آید، معنی‌اش این است که نظام آموزشی ما به گونه‌ای است که نمی‌گذارد خانم دانشجو بچه‌دار باشد. ما همه اینها را ریشه‌یابی کردیم. برای مثال اگر مادری که پزشک طرحی است، فرزند دارد، در شهر خودش باشد.
بانکی‌پور گفت: شاید هیچ قانونی را نمی‌بینید که فرصت به مخالفان برای بحث راجع به آن داده شود. در ارتباط با غربالگری نگرانی وجود داشت. خودتان می‌دانید غربالگری در سال‌های اولیه‌اش مشکلات جدی داشت. در پروتکل سال نود‌و‌نه این مشکلات منعکس شد. آنچه در این قانون انجام دادیم سه‌کار بود. یک اینکه غربالگری را قانونی کردیم، گفتیم زیر نظر وزارت بهداشت باشد و وزارت بهداشت باید بر آزمایشگاه‌ها نظارت کند. دوم اینکه زیر نظر متخصص باید انجام شود و همینطور به درخواست یکی از والدین باید انجام شود. اعتراض داشتند که جلوی غربالگری را گرفته‌ایم، نگرفته‌ایم، بلکه باید تحت نظارت باشد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: گفته‌اند چرا سقط درمانی را منسوخ کرده‌اید. ماده سقط درمانی ناقض بود و مرتب هم تغییر پیدا می‌کرد. وضعیت زنان باردار بالای ۴‌ماه روشن نشده بود. قانون ما چیزی از قانون قبلی کم ندارد و آن را کامل کرده است. ما سقط درمانی را منسوخ نکرده‌ایم و قانون را کامل کرده‌ایم.
هشدار نسبت به شکل‌گیری پدیده  «کارتن‌خواب‌هایِ سالمند‌» از سال ۱۴۱۰/ جمعیت باید رشد کند/ خانم بالای ۳۵ سال، یک‌سال بعد از زایمان دوباره باردار شود
مدیرکل دفتر سلامت خانواده و جمعیت وزارت بهداشت گفت: اگر با همین روند پیش برویم، پیری جمعیت را نمی‌توان مدیریت کرد. هر وقت ایران ضعیف شده است مورد هجمه قرار گرفته است. به این ترتیب ممکن است از سال‌۱۴۱۰ به بعد کارتن‌خواب‌های سالمند داشته باشیم.
گزارش خبرنگار ایلنا، «حامد برکاتی» مدیرکل دفتر سلامت خانواده و جمعیت وزارت بهداشت در نشست توجیهی وزارت بهداشت برای اجرای قانون جوانی جمعیت و حمایت خانواده گفت: حوزه سلامت و تمام حوزه‌های اجرایی کشور باید درارتباط با وضعیت جمعیت تمام قد بایستند، وگرنه آینده قابل مدیریت نخواهد بود. وقتی آسیب جمعیت وارد شود، دیگر برای اقدام دیر شده است.
او افزود: اگر سال‌۱۴۲۵ را با امروز مقایسه کنیم، ۳۰‌درصد جمعیت درآن زمان که جمعیت ۹۵‌میلیون نفر می‌شوند، سالمند خواهند بود. درحالی‌که الان با ۸۵‌میلیون نفر فقط ‌۱۰درصد سالمند داریم.
برکاتی گفت: براساس آماری که داریم حدود ۱۷‌درصد بارداری‌ها بالای ۳۵‌سال است و این تاخیر فرزندآوری از چالش‌هایی است که باید مدیریت شود. اوج فرزند‌آوری بین ۲۵ تا ۲۹‌سالگی است. خانمی که فوق‌لیسانس و دکترا دارد، اوج باروری‌اش ۳۰ تا ۳۴‌سالگی است.
او افزود: تمایل به ازدواج کم شده اما از طرفی متولدین دهه شصت از سن ازدواج خارج شده‌اند. به طور متوسط فرزند اول ۴.۵‌سال بعد از ازدواج و فرزند دوم ۵.۵‌سال بعد به دنیا می‌آید. خواهشم این است که این موضوع در شبکه بهداشت تذکر داده شود.
برکاتی گفت: اگر خانم بالای ۳۵‌سال باشد، توصیه می‌شود یک‌سال بعد از زایمان با فاصله ۱۲‌ماه دوباره باردار شود، زیرا اگر آن را به تاخیر بیاندازد عوارض خواهد داشت.
او در ادامه گفت: خانواده‌های یک فرزندی ما توسعه پیدا کرده است. قانون باید اجرا شود، اما قانون برای ما بهانه است نه هدف. حتی اگر جایی از قانون اجرا نشود که باید شود، روند رشد جمعیت باید اتفاق بیفتد.
برکاتی گفت: در سال ۶۵ هرم جمعیت کشور قاعده پهنی داشت. اکنون با پدیده مدارس غیر‌دولتی مواجه هستیم و جوانان امروز از ترس هزینه مدارس غیر‌دولتی تمایلی به فرزندآوری بیشتر ندارند.
برکاتی گفت: سالانه رشد جمعیت جوان سه درصد کم شده است و در سال ۱۴۳۰ جمعیت سالمند به ۲۶میلیون نفر خواهد رسید که ۲۶‌درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند و اگر با همین روند پیش برویم، پیری جمعیت را نمی‌توان مدیریت کرد. هر وقت ایران ضعیف شده است مورد هجمه قرار گرفته است. به این ترتیب ممکن است از سال‌۱۴۱۰ به بعد کارتن‌خواب‌های سالمند داشته باشیم.
وی افزود: سازمان بهداشت جهانی می‌گوید آمریکای شمالی، اروپای غربی، آسیای جنوب شرقی و نیوزیلند و جمهوری اسلامی ایران جزو کشورهایی خواهند بود که در سال‌۱۴۳۰ بیش از ۳۰‌درصد سالمند خواهند داشت. دنیا اکنون با جنگ آب هم در حال مواجهه است و همه اینها تهدید محسوب می‌شود. امیدواریم خطر را بیش از آنچه به‌نظر می‌رسد حس کنیم و در عین حال که در قانون جمعیت حمایت‌های خوبی دیده شده است.