حجت‌الاسلام مصطفی رستمی در نشست هم‌اندیشی به مناسبت چهلمین سالگرد رحلت علامه طباطبایی با عنوان «چگونگی تحول در علوم انسانی» که صبح امروز به‌صورت حضوری و مجازی برگزار شد، اظهار کرد: سؤالی مهم در دوران کنونی این است که آیا نیازی هست که به حوزه علوم انسانی توجه ویژه داشته باشیم؟ برای پاسخ به این سؤال می‌توان گفت که سیاست نظام جمهوری اسلامی رشد علمی به‌صورت همه‌جانبه بوده است. امام و رهبری همواره به رشد علمی توجه جدی داشته و دارند. امام (ره) در شرایط پایان جنگ نیز بر این موضوع تأکید داشتند و جبهه اولویت‌دار را دانشگاه و آموزش معرفی می‌کنند. البته تاکنون این موضوع مورد غفلت قرار گرفته است اما نیاز است که به موضوع توجه کنیم. در ادامه نیز مقام معظم رهبری نیز بر این موضوع تأکید داشتند.
وی افزود: تعابیر مقام معظم رهبری به ما نشان می‌دهد که باید به کدام سمت حرکت کنیم. در این فضا تحول ضروری به نظر می‌رسد.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها گفت: جامعه غربی پس از تحولات بنیادی که در نگاه به کلیسا و دین اتفاق افتاد، باعث شد عملاً مجبور به کشف معرفت و استخراج داده‌ها شود، متأسفانه دین در این عرصه دین جای خودش را از دست داد. البته باید این نکته را مدنظر داشت که آنچه در حوزه علوم انسانی می‌بینیم از سایر علوم عمر کمتری دارد.
رستمی نگاه غرب به علوم انسانی را به خاطر عدم شناخت بشر به دین دانست و گفت: این پیش‌فرض باعث شده که پایه علوم انسانی در غرب با مشکل و چالش روبرو شود.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا به دنبال ایدئولوژیک کردن دین هستیم، بیان کرد: جریانی در بشر به موضوع مهم ارتباط بین علوم انسانی و دین هجمه وارد می‌کند و فراوان این موضوع را مورد بحث قرار می‌دهد. در این میان برخی معتقدند که باید بدون پیش‌فرض به علم نگاه شود. حالا این سؤال پیش می‌آید که آیا می‌توان علوم انسانی را بدون عقبه دینی نگاه کرد؟ چطور ما مجاز هستیم پیش‌فرض متفکر مارکسیست را بپذیریم اما پیش‌فرض عالی اسلامی پذیرفتنی نیست.
رستمی تأکید کرد: عده‌ای معتقدند که علم آن است که برخی می‌گویند و مابقی علم نیست. در حالی این‌گونه نیست وظیفه علم کشف واقعیت است و علم نباید به یک نوع تفکر محدود شود. اگر این گزاره «دین با علم مخالف نیست» پذیرفته شود می‌توان به نتایج شگرفی دست یافت.
وی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در حوزه علوم انسانی در کشورمان گفت: کارهای ارزشمندی در این حوزه انجام شده است البته کارهای بر زمین مانده‌ای داریم که باید انجام شود.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری در حوزه علوم انسانی گفت: برای تحول در علوم انسانی، نباید عبایی از سایر مکاتب داشته باشیم. هیچ ادعایی بیرون ما از سوی دانشمندان مادی‌گرا نباید غیرقابل رد بدانیم. روحیه اجتهادی را باید به‌عنوان امر تربیتی و فرایندی مدنظر قرار دهیم. بر منابع متقن باید تأکید کرد.
حجت الاسلام رستمی بیان کرد: امروز تجارت بیماری و علم آسیب‌زننده داریم. امروز نگران توسعه بیماری برای افزودن ثروتمندان هستیم. بدون علوم انسانی تعالی‌بخش نگرانی‌ها چندبرابر می‌شود. بنابراین باید علوم انسانی پاسخگوی نیاز روز باشد. ارتباطات علمی و طرح مسائل مشترک باید در علوم انسانی مدنظر قرار گیرد.
|