کد خبر:17204   تاریخ انتشار: چهارشنبه ، 29 اردیبهشت سال 1400 ساعت 9:55:0

ضرورت تشکیل کارگروه امید، نشاط و سرمایه اجتماعی و تأثیر آن در جامعه

نخستین جلسه کارگروه امید، نشاط و سرمایه اجتماعی و تأثیر آن در جامعه روز دوشنبه 20 اردیبهشت ماه سال 1400 در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد. بر همین اساس گفتگویی با محمد آقاسی، دبیر ستاد فرهنگ شورای عالی انقلاب فرهنگی در رابطه با چرایی و اهداف تشکیل این کارگروه داشتیم.


به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی متن کامل این گفتگو بدین شرح است:

علت و ضرورت تشکیل این کارگروه چه بوده است؟
همانطور که می‌دانید شرایط اجتماعی و فرهنگی در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی به‌خوبی رصد می‌شود، مباحثی مانند سرمایه اجتماعی، نشاط و امید اجتماعی سالهاست که به‌عنوان نکات مثبت، بررسی و ارزیابی می‌شود. سیاست‌هایی وجود دارد که هیچ ارتباطی به شرایط سیاسی کشور ندارد. نگرانی‌هایی وجود دارد به‌ویژه در ابعاد فرهنگی که برای ما اهمیت خاصی دارد. ما معتقد هستیم زمینه‌های فرهنگی کانون تولید سرمایه‌های اجتماعی است. این کارگروه تشکیل شد برای اینکه بتوانیم ابعاد مختلف قضیه را بیشتر بررسی کنیم، گاهی اوقات یک سری از یافته‌ها متفاوت به نظر می‌آید و یا ممکن است خیلی مورد توجه قرار نگیرد. در نظرسنجی مرکز رصد دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی از مردم سؤال کرده‌ایم که چقدر احساس شادی می‌کنند. حدود ۵۰ درصد مردم گفته‌اند که نسبتاً شاد هستند این اتفاق خوبی است. هر چند در شرایط سختی هستیم. شرایطی که در همان نظرسنجی به آن اشاره شده است و پرسیده شد مهمترین مشکل مردم در سال ۱۴۰۰ چیست؟ ۳۷ درصد وضعیت اقتصادی را گفتند، مسکن و موارد دیگر را اضافه می‌کنیم، ۵۰ درصد مردم گفتند که مشکل دارند ولی باز هم بخش‌هایی از آنها احساس شادی می‌کنند که این نیاز به بررسی دارد. باید تحلیل کنیم که فضای فرهنگی چه نقشی در این میان دارد. در این نظر‌سنجی از مردم سؤال کردیم که مهمترین آرزوی شما در سال ۱۴۰۰ چیست بخش قابل توجهی از مردم حدود ۴۰ درصد گفته‌اند که کرونا تمام شود و سلامتی داشته باشند. در حالت امروز طبیعی است، ولی بخش‌هایی از مردم اظهار کرده‌اند که آرزویی ندارند که نیاز به تحلیل جدی دارد و باید بتوانیم برای آن قشر تولید معنا کنیم. البته حوزه فرهنگی سرریز مشکلات حوزه‌های دیگر را پاسخگو است و یا باید پاسخ دهد. برای مثال اگر جایی وضعیت اقتصادی مشکل دارد و یا وضعیت سیاسی مشکل دارد سرریز آن به‌سمت حوزه فرهنگی می‌آید؛ ولی با این وجود ما سعی می‌کنیم کارمان را درست انجام دهیم. بنابراین این کار‌گروه از این جهات تشکیل شده است.

نظر‌سنجی مذکور در چه سطحی و به چه نحوی انجام شده است؟
نظرسنجی مرکز رصد دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سطح ملی است، کل کشور مدنظر بوده و به‌صورت تلفنی نظرسنجی انجام شده است و از زوایای مختلف موضوع را بررسی می‌کنیم؛ اول اینکه برای ما اهمیت دارد که مردم در آن حوزه چه می‌گویند، از طرف دیگر نخبگان در آن حوزه چه حرفی دارند و سوم شرایط عمومی و منافع کشور به چه سمتی است. سعی ما بر این است که این سه موضوع به‌خوبی رصد شود و بعد از ارزیابی و بررسی‌های لازم در سیاست‌گذاری‌ها استفاده شود.

در خصوص نحوه شکل گیری و فعالیت کارگروه توضیح بفرمایید؟
در جلسه هشتم ستاد راهبری نقشه مهندسی فرهنگی کشور موضوعاتی از قبیل اعتماد، بی اعتمادی، نا امیدی مطرح شده و گزارشی از وضعیت امید ارائه شده که بیش از یک دهه بررسی شده است و در خصوص وضعیت سرمایه و نشاط اجتماعی در آنجا بحث شد و بنا بر این شد که کارگروهی تشکیل و در این زمینه‌های مذکور در جامعه تحلیل‌های جدی‌تری داشته باشند. اعضای این جلسه متشکل از وزارت کشور، وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، ستاد ائمه جمعه، صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با محوریت دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی است که جلسه اول تشکیل شد و مقرر شد که یک توصیف و تحلیل مناسب از شرایط داشته باشیم و راهکارهای متعددی از زوایایی که نخبگان مطرح کردند را گردآوری کردیم. راه‌حل‌ها جمع‌آوری و در ۵ حوزه مختلف انجام شده است و در اختیار دولتمردان و سیاست‌گذاران قرار می‌دهیم امیدواریم ما هم در کوتاه‌مدت و بلند‌مدت شاهد تقویت سرمایه اجتماعی و مؤلفه‌های نشاط اجتماعی در میان مردم باشیم. هدف ما این است که نقشه راه چه در بلند‌مدت و چه کوتاه‌مدت منعکس کنیم، ولی در ‌بلند‌مدت اینکه در کشور چه کارهایی باید انجام شود و چه کارهایی نباید انجام شود را بررسی می‌کنیم. این موضوعات بسیار مهمی است. برای مثال یک دوره‌ای فعالیت‌های علمی در کشور مورد توجه قرار نمی‌گرفت، شکل‌گیری این کارگروه‌ها نشانه این است که فعالیت‌های علمی مورد توجه قرار می‌گیرد. چون بیش از یک دهه گذشته در این خصوص خیلی کار شده است توفیق‌هایی هم داشته‌ایم؛ ولی با نقطه مطلوب فاصله زیاد داریم. شاید این کارگروه بخواهد این خلأ را پر کند. یعنی با سرعت بیشتر ولی دقت علمی بالاتر بتواند کارها را پیش ببرد. ما تلاش می‌کنیم در طول مسیر هم بر حسب نیاز کار نظرسنجی و مطالعاتی جدید انجام شود.