به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در ابتدای جلسه دکتر حداد عادل در سخنانی اظهار داشت: جامعه شناسی، یکی از رشتههایی است که باید متناسب با انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی برنامههایش را ارتقا دهیم.
وی با بیان اینکه رشته جامعه شناسی، شاخص علوم انسانی از نوع غربی بوده است، افزود: قبلاً در سنت ما چیزی به نام جامعه شناسی تبلور پیدا نکرده بود. بعدها که مباحث جامعه شناسی مطرح شد، از ابن خلدون، قرآن، نهج البلاغه، احادیث و فقه، مطالبی استخراج شد، ولی در سنت آموزشی و تالیفی کشور ما جامعه شناسی به عنوان یک علم مطرح نبود.
دکتر حداد عادل با بیان اینکه در غرب نیز تا زمان آگوست کنت جامعه شناسی از سایر رشتهها جدا نشده بود، اضافه کرد: در کشور ما هر دو جریان مارکسیسم و کاپیتالیسم به جامعه شناسی اهمیت میدادند و در دهه 20 که جامعه شناسی مطرح شد خیلی از مباحث تحت عنوان جامعه و اجتماع در بستر ماتریالیسم تاریخی رایج شد و افکار جامع شناسان غربی در کشور ما نفوذ پیدا کرد.
وی با تاکید بر اینکه در دوره قبل از انقلاب اسلامی مطالب بسیار اندکی در خصوص جامعه شناسی غیرسکولار، غیر مادی و غیر غربی در فضای فکری ایران وجود داشت، ادامه داد: کسی که در واکنش به افکار مارکسیستی و سوسیالیستی، یک نگاه اسلامی را مطرح کرد، علامه طباطبایی در کتاب المیزان بود، همچنین آیتالله طالقانی هم بحثهای اجتماعی و مالکیت و غیره را مطرح میکرد.و نیز دکتر شریعتی در فضای مذهبی و دینی قبل از انقلاب به گفتمانهای جامعه شناسی کمک میکرد، همچنین در دهه پنجاه نیز شهید مطهری در مورد مسائل جامعه شناسی صحبت میکرد.
رییس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی تصریح کرد: قبل از انقلاب اساتید دانشگاهها، گرایش مارکسیستی یا گرایش کاپیتالیستی داشتند، و اصلا مسئله یک هویت مستقل اسلامی در خصوص جامعه شناسی وجود نداشت.
وی اضافه کرد: از طرف دیگر در حوزههای علمیه به دلیل رکود، فقدان نوآوری و همچنین کوتاه بودن دست علمای دین از حکومت و تماس نداشتن با مسائل کلان اجتماعی، فقه و مباحث فقهی ما روی مسائل فردی متمرکز شده بود و واقعیتی به نام جامعه که برای خود احکام و قوانینی دارد، موضوعاً مطرح نبود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطر نشان کرد: در اسلام علم حقوق، تاریخ، روانشناسی و بسیاری از علوم دیگر دارای سابقه هستند اما جامعه شناسی گویای این مسئله بود، که تفکری است که دین در آن جایگاهی ندارد و دین را به عنوان یکی از نهادهای اجتماعی در ردیف بقیه مسائل، با یک نگاه غیر معنوی تلقی میکردند.
وی ادامه داد: جامعه شناسی به حدی در کشور ما غیر بومی بود که هیچ جامعه شناس معروفی در ایران و خارج از ایران نتوانست جامعه ایرانی را به درستی تحلیل کند، یعنی یک نفر نبود که این مسئله را از بعد جامعه شناسی مطرح کند که ممکن است انقلابی در کشور راه بیفتد.
دکتر حداد عادل تاکید کرد: جامعه شناسی در ایران هنوز هم به خوبی نتوانسته جامعه ایران را بشناسد، بنابراین همه این مسائل ایجاب میکند که ما تحول در رشته جامعه شناسی را جدی بگیریم.
وی افزود: رشته جامعه شناسی بسیار مهم است و چالشهای جدی بر سر راه تحول در این رشته وجود دارد که باید این چالشها را شناسایی و عاقلانه با آنها برخورد کنیم.