به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، درابتدای جلسه دکتر حداد عادل طی سخنانی با بیان اینکه مسئله سینما یکی از مشکلات جامعه ما قبل از انقلاب بود، اظهار داشت: جامعه دینی ما با سینما مشکل داشت، سینمای ایران به غیر از تعداد بسیار معدودی فیلم، بقیه سینمای مبتذل بود، که در واقع فساد اخلاقی و بی‌بند و باری غربی را در جامعه ما رواج می‌داد.
 وی اضافه کرد: به طور کلی در کشورهای اسلامی بخش زیادی از سبک زندگی و فرهنگ غربی، از طریق سینما و با جاذبه‌های تصویری و موسیقی وارد شده است.
رییس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی با بیان اینکه یکی از دستاوردهای انقلاب اسلامی این است که به نوع دیگری از سینما اجازه ظهور و بروز داد، افزود: الان در کشور ما سینمای دفاع مقدس یک نمونه ممتازی از سینما است که شاید در هیچ کجای دنیا آثار سینمایی، که با ارزش‌های معنوی صحنه‌های جنگ را به تصویر کشیده باشد تولید نشده است.
وی اضافه کرد: در این چهل سال انقلاب، نمونه‌هایی بسیار خوبی از سینمای معناگرا در کشور عرضه شده است و انواع و اقسام گونه‌های سینمایی جلوه ویژه‌ای پیدا کرده است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: امروز اگر ما درگیر تحریم و مشکلات اقتصادی نبودیم، سینمای ما در کشورهای اسلامی به خصوص و در خیلی از کشورهای جهان به خاطر جهت‌گیری خاصی که دارد و مبتنی بر جاذبه‌های جنسی نیست، قطعاً حرفی برای گفتن داشت.
دکتر حداد عادل خاطر نشان کرد: تصور بنده این است که این رشته خیلی ضرورت دارد، برای اینکه ما بدانیم این ابزار و امکان فنی را در چه مسیر و در چه جهتی سوق دهیم.
وی افزود: بعد از گذشت ۴۲ سال از انقلاب اسلامی، ما به یک بلوغی رسیدیم که می‌توانیم راجع به ماهیت سینما، محتوا، جهت فیلم و تاثیری که می‌تواند بگذارد، تفکر مستقل داشته باشیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: یک عده به سینما صرفاً به چشم یک حرفه نگاه می‌کنند، این گروه ضرورتی ندارد که وارد دوره دکتری و مطالعات نظری شوند، و این افراد غالبا وارد بازار کار و تولید می‌شوند.
رییس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی تصریح کرد: بهترین فیلم‌های سینمایی فاخر جهان را کارگردان‌های ساختند که صاحبنظر در فلسفه و مسائل سیاسی، اجتماعی و تاریخ هستند، انسان‌های برجسته‌ای که متفکر هستند و به حوزه سینما وارد شده‌اند و در این حوزه مشغول کار هستند.
وی با اشاره به اینکه ما از هیچ دوره دکتری از روز اول انتظار کمال نداریم، گفت: باید سینما را مقداری به عالم نظر و مباحث نظری بکشانیم و از منظر ارزشی و اسلامی به آن نگاه کنیم.
دکتر حداد عادل پیشنهاد داد: با توجه به اینکه برنامه ارشد این رشته کارشناسی سینما بوده و درسال 1372 تصویب شده است و دانشگاه تهران یکسری تغییراتی را در برنامه ارشد این رشته داده و عنوان رشته را به مطالعات سینمایی تغییر داده است و یک دوره دکتری روی آن می‌خواهد بنا کند، لذا بهتر است برنامه ارشد و دکتری این رشته باهم طراحی و تدوین شود و در دانشگاه تهران ارشد و دکتری رشته مطالعات سینمایی را از بنیان تاسیس کنیم.
وی افزود: در این جلسه ما وارد جزئیات برنامه نمی‌شویم و از دکتر سرسنگی درخواست داریم، یک برنامه یکجا به ما بدهند که شامل 32 واحد دوره ارشد مستقل مطالعات سینمایی و 18 واحد دکتری مطالعات سینمایی باشد.
وی تصریح کرد: اول برنامه ارشد را تصویب خواهیم کرد و دوره دکتری هم همزمان تصویب می‌شود، لیکن مقرر می‌کنیم، مادامی که دوره ارشد اجرا نشده است، اگر خواستند برای دوره دکتری از رشته‌های دیگر جذب کنند مشکلی در این خصوص نباشد.
به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در ادامه جلسه موضوع بررسی "سرفصل دوره دکترین مطالعات سینمایی" در دستور کار قرار گرفت و دکتر مجید سرسنگی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، گزارشی در این زمینه ارائه کرد.
 دکتر سرسنگی با بیان اینکه سینما در جهان معاصر پای خود را از یک هنر فراتر گذاشته و تبدیل به رسانه‌ای پرقدرت شده که قادر است تاثیری عمیق بر جریانات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشورها بگذارد، گفت: سرگرمی نخستین و مهمترین کارکرد این هنر بوده است، اما اینک تولیدکنندگان فیلم در ورای عنصر سرگرمی به دنبال اهداف مهم دیگری هستند و از توان این هنر و مقبولیت آن در بین جوامع بشری برای دستیابی به مقاصد پیچیده‌تر بهره می‌برند.
وی ادامه داد: گسترش روزافزون این هنر و خصوصاً اقبال نسل جوان به آن باعث شده است بسیاری از دانشگاه‌های معتبر جهان دست به راه‌اندازی رشته‌های گوناگون مرتبط با سینما بزنند و دورههای متنوعی را در رابطه با این هنر و نیز دورههای بین رشتهای مرتبط با سینما تاسیس نمایند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران اضافه کرد: در ایران دورههای دانشگاهی سینما بنا بر ضرورت پاسخگویی به نیازها و درخواست‌های علاقمندان این هنر در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد راه‌اندازی شده است.
وی اظهار داشت: متاسفانه علیرغم پویایی سینمای ایران و درخشش سینماگران در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی هنوز نیازهای علمی این رشته در داخل کشور به درستی تامین نشده است، و سینمای ایران از عدم وجود نظریه‌پردازی و بنا نهادن ساختارهای علمی یک سینمای ملی رنج می‌برد.
دکتر سرسنگی افزود: تاسیس دوره دکترای مطالعات سینمایی، در کنار مقاطع موجود کارشناسی و کارشناسی ارشد خواهد توانست تا حد بسیاری به نیازهای واقعی علمی این هنر در کشور پاسخ دهد و سینماگران ایرانی را برای تولید آثار فاخر بر مبنای نظریه‌های جدید و بومی این هنر و یافتن زبانی بین‌المللی برای ارائه مفاهیم ناب و متاثر از ارزش‌های ایرانی و اسلامی یاری کند.
پس از ارائه این گزارش، دکتر حسین سلیمی رییس دانشگاه علامه با بیان اینکه در اکثر دانشگاه‌ها و مراکز علمی دنیا رشته سینما را در حدی که ph.D گرفته شود نگاه نمی‌کنند، گفت: دوره مربوط به ph.D شامل سینما نمی‌شود، چون سینما بنیادش یک رشته فنی و حرفه‌ای است و مانند بسیاری از رشته‌های فنی و حرفه‌ای که حداکثر تا ارشد هستند، نیازی به دوره دکتری ندارد.
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین حسن خیری رئیس دانشگاه آزاد اسلامی قم با بیان اینکه اگر زیرساخت‌های تاسیس چنین رشتهای مهیا باشد اقدام خوبی است، اظهار داشت: کلیات این رشته از جهت بومی بودن و اسلامی بودن غنای لازم را ندارد.
وی افزود: لازم است غنای فرهنگی، ارتباطات اجتماعی، مخاطب شناسی، ارزش‌ها و مباحث انسان شناسی این رشته بیش از آنچه که در کلیات مطرح شده، تقویت شود تا بتواند پاسخگوی نیازهای جامعه باشد.
دکتر حسن ملکی رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی و عضو شورای تحول با بیان اینکه ما در جمهوری اسلامی ایران در خصوص هنر موضع‌گیری فکری و اعتقادی مشخصی داریم، گفت: اگر بخواهیم رشته مطالعات سینمایی تاسیس کنیم باید تکلیف خود را از جهت فکری و نرم‌افزاری با مقوله هنر معلوم کنیم، در غیر این صورت این رشته عمق و مقبولیت لازم را در کشور ما با فلسفه و ایدولوژی معین نخواهد داشت.
وی اضافه کرد: سوالی که در اینجا وجود دارد این است که دکترین مطالعات سینمایی در کدام جغرافیای هنری تعریف می‌شود، چون اگر این مسئله روشن نشود این رشته یک رشته مبهم از جهت فکری، اعتقادی و مبانی هنری خواهد بود.
رییس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ادامه داد: تاسیس رشته دکتری باید مبتنی بر وجود یک سری اسناد پشتیبان پژوهشی باشد، و مشخص شود این رشته به عنوان یک کار علمی، در کدام زمینه فعالیت می‌کند و باید یکسری دلالت های مطالعاتی در خصوص تشکیل این رشته وجود داشته باشد.
 در ادامه دکتر سید مرتضی نبوی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: هنر با آنکه یک بحث قریحی، عمیق و زیبایی شناختی و بسیار ضروری است، یک رشته و یک مکانی را می‌خواهد که این مسائل در آنجا تتبع، بررسی و پژوهش شود، تا بتوانیم خودمان صاحب سبک و صاحب نظر در این حوزه باشیم.
سپس حجت الاسلام و المسلمین علی محمد حکمیان رئیس پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در سخنانی اظهار داشت: پیشرفت سینمای ایران در بعد از انقلاب قابل توجه و چشمگیر است و انقلاب اسلامی، رویکرد جدیدی را به سینمای ایران بخشید و باید با تاسیس این رشته و ورود مباحث نظری به سینما، اجازه دهیم هنر ایرانی، تعالی و درخشش بیشتری در دنیا داشته باشد.
در ادامه دکتر حسینعلی قبادی رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در سخنانی اظهار داشت:
اگر ما می‌خواهیم سینما را به لحاظ نظری غنی کنیم باید فلسفه سینما، فرهنگ و سینما، ادبیات و سینما را بسیار جدی بگیریم و با پیوند بیشتر بین سینما و ادبیات، مبانی نظری بیشتر بحث شود تا نتیجه آن تولید فیلم‌های امیدوار کننده و فاخر باشد.
وی تصریح کرد: بسیاری از مباحث سینما به طور مفصل در نقد ادبی ایران و جهان بیان شده است لذا سینما و سینماگران باید از جهت نظری و نقد ادبی غنی شوند و آموزش ببیند تا بتواند سینمای ما را متحول کنند.
 به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در پایان جلسه 189 شورای تحول و ارتقای علوم انسانی، پس از اظهار نظر اعضا و جمع‌بندی دکتر حداد عادل، کلیات برنامه آموزشی رشته مطالعات سینمایی در مقطع دکتری به تصویب رسید، همچنین مصوب شد کارگروه کارشناسی ارشد این رشته را تدوین کند و دکتری را برحسب آن بازسازی نماید و دروس اختیاری را هم در دکتری بگنجاند و در این کار با معاونت ارتباط با حوزه تبادل نظر داشته باشد و حاصل کار مجدد در شورای تحول طرح شود.
در ادامه اعضای جلسه پیشنهادات و توصیه‌های خود را برای غنای بیشتر برنامه آموزشی رشته مطالعات سینمایی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری به گروه هنر ارائه دادند.
|