آیت الله علی اکبر رشاد در نشست گفتمان مجدد نواندیش، مکتب فلسفی نوصدرایی که به صورت مجازی برگزار شد، به تشریح نقش فاخر امام راحل (ره) و علامه طباطبایی در گفتمان سازی فلسفه اصیل اسلامی در عرصههای مختلف اجتماع و فرهنگ و حوزه معرفت دینی پرداخت.
وی در نشست گفتمان مجدد نواندیش، مکتب فلسفی نوصدایی که به شکل مجازی و به همت مدرسه علمیه امام رضا (ع) تهران برگزار شد، گفت: تهران پس از حضور حکیم مؤسس زنوزی دارای نشاط فلسفی شد و صدها حکیم به سمت تهران آمدند.
وی افزود: این رونق به شکلی پیش آمد که تهران را شهر هزار حکیم میگفتند. پس از فتح تهران به دست فتحعلی شاه تهران کلاً دو مدرسه داشت که یکی از آنها تخریب شده و یکی از آنها مدرسه امام رضا (ع) است. پس از پایتخت شدن تهران، این شهر رونق میگیرد و حوالی ۱۲۰ مدرسه علمیه در تهران تأسیس شد.
رئیس حوزه علمیه تهران بیان کرد: وقتی امواج فلسفی از غرب به ایران رسید تأثیر خود را نیز گذاشت و حکمای ما از جمله حکیم شعرانی با فراگیری زبان در این زمینه فعال شدند. اوج گیری این مکتب به دهه ۲۰ بر میگردد که با حضور علامه همراه است.
وی گفت: با ظهور علامه و امام راحل (ره) در عرصه فلسفه و فقه، اولینهای بزرگی در بدنه حوزه و جامعه و سیاست ما شکل گرفت. گفتمانی که این دو بزرگوار آغاز کردند رو به گسترش گذاشت و شخصیتهای دیگری نیز ظهور کردند. این گفتمان بسیار جامع است و اضلاع گوناگونی دارد که دامنه بسیار وسیعی در عرصههای مختلف دارد. همچنین در حوزه اجتماعیات و الهیات و کلام نیز جایگاه بسیار جامعی دارد.
آیت الله رشاد یادآورشد: علامه، بنیانگذار الهیات جدیدی در بدنه شیعه و اسلام است. آیت الله شهید مطهری نیز در حوزه الهیات اجتماعی خدمات بسیاری را آغاز کردند. امام راحل (ره) نیز بعد فقهی این گفتمان را راهبری میکردند. در عرصه فلسفی، حضرت امام (ره) در فلسفه نوصدرایی صاحب نقش است زیرا ایشان مدرس اسفار بودند و مباحث عرفانی را مطرح میکردند و رویکرد نقادانه ای را نیز در حوزه حکمت دارند.
وی افزود: یکی از وجود این گفتمان مجدد انتقادی بودن این گفتمان در عرصه حکمت است. علامه طباطبایی جایگاه خود را در تاریخ شیعه و علم دارند که این جایگاه بسیار عالی است. ایشان از عناصر جامع هستند. حاشیه ایشان بر کفایه، از حاشیههای عمیق و دقیق است و به همین دلیل ایشان تنها در فلسفه و تفسیر خلاصه نمیشوند.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان کرد: بیش از ۷۰ فلسفه مضاف استخراج و تولید محتوا شده است که در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی روی آنها کار شده است. امتداد فلسفه در حوزه کاربردی برای حل مشکلات فلسفی و زیرساختهای اساسی در عرصههای مختلف میتواند نقش مهمی در بسط این جریان باشد. در حوزه معرفت شناسی، فلسفه دینی و معرفت دینی و علوم قرآن و فلسفه عرفان و انسان شناسی و فلسفه علم و علم دینی و علوم انسانی و… این فعالیت، جدی بوده است.
وی گفت: برای بسط فلسفه و تولید معارف جدید و گره گشایی از حیث جهاد نظری حیطه حیات بشری معاصر، راهی جز بسط و ارتقای فلسفه خاصه در قالب فلسفههای مضاف نداریم که بدون مبانی و تحکیم مبادی و پیش انگارهها در هیچ جایی نمیتوان گام برداشت که کار تولید این پیش انگارهها بر عهده فلسفه است.
|