کد خبر:14498   تاریخ انتشار: دوشـنـبه ، 17 شهریور سال 1399 ساعت 14:30:0

تحقیق و تدوین اصطلاح‌نامه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش

پژوهش «تحقیق و تدوین اصطلاح‌نامه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش»؛ به‌کوشش پژوهشکده سیاست‌پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت (مجری طرح) و دکتر محمد حسنی (ناظر طرح) انجام شده که به‎وسیله دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1396 منتشر شد.


به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ابتدای این پژوهش نگاشته شده است از منظر تعالیم انسان‌ساز مکتب اسلام، نظام تعلیم و تربیت از منزلت والا و بی‌بدیل برخوردار است و معلمان و متصدیان این نظام، مسئولیت دارند تا در استمرار راه انبیاء الهی، زمینه تربیت­ کودکان و نوجوانان را در بهترین سنین فراگیری برای رهپویی در مسیر عبودیت الهی فراهم آورند.
شرط حداقل­‌سازی تفسیرپذیری مفاهیم سند، تعریف دقیق آن‌ها است.
ایجاد درک مشترک از سند بین بدنه کارشناسی و اجرایی سند از طریق تعریف اصطلاحات، گامی ضروری در مسیر اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به شمار می‌آید.
همچنین پیرو رهنمودهای حکیمانه مقام معظم رهبری سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در شورای عالی آموزش و پرورش تدوین و به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید تا نقشه راه عرصه تعلیم و تربیت در احیای تمدن اسلامی ایرانی باشد.
نکته مهم در کاربرد سندی که از آن انتظار می‌رود چراغ راه برون­‌رفت از چالش­‌های نظام آموزشی کشور باشد  عدم تفسیرپذیری، شفافیت و وضوح در بیان اصطلاحات مورد انتظار خود است که در غیر این صورت علاوه بر احتمال دست نیاز به اهداف بلند سند، امکان تفسیر به رأی­‌ها و حرکت در مسیرهایی خلاف اهداف سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیز وجود دارد.
این پژوهش کوشیده است اصطلاحات مطروحه در سند را که تفسیرپذیر بوده‌­اند به اختصار در سه حوزه لغوی، اصطلاحی و سیاقی بررسی کرده و تعریف کند تا سند تحول بنیادین آموزش و پرورش کارایی و اثربخشی خود را در تمام سطوح مخاطبین خود از جمله تمام متصدیان امر تعلیم و تربیت در سطح مدارس نیز گسترش دهد.
بنابراین هدف اصلی تحقیق ارائه تعریف روشن و مطلوب سیاقی اصطلاحات غیرواضح یا اختلافی به کار رفته در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است.
همچنین پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و به روش مفهوم­‌شناسی پلکانی و در دو گام انجام گرفته است.
گام اول، اصطلاحات تفسیرپذیری که نیاز به تعریف و تبیین داشتند، به روش مصاحبه گروه کانونی و به روش نمونه­‌گیری هدفمند [با بهره­‌گیری از نظرات کارشناسان ستادی وزارت آموزش و پرورش (3 نفر)، معلم و مدیر مدرسه (4 نفر؛ 2 نفر معلم و 2 نفر مدیر)، کارشناسان کمیسیون تعلیم و تربیت (2 نفر)، متخصص دانشگاهی حوزه تعلیم و تربیت (2 نفر)] و به تعداد 115 استخراج شدند.
گام دوم، پس از جمع­‌بندی نظرات و تعیین اصطلاحات جهت تعریف، به روش مفهوم­‌شناسی پلکانی به معناشناسی و تبیین آن‌ها پرداخته شد.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نقش و اهمیت سرنوشت­‌سازی در جریان تعلیم و تربیت کشور می­‌تواند داشته باشد.
تحقق این نقش و اهمیت در گرو روشن­‌سازی و به‌کارگیری صحیح سند است.

با توجه به اینکه اختلاف در مبادی و مبانی در تعریف و تفسیر افراد از اصطلاحات مؤثر است و هرکس بر اساس انتظارات و پیش‌فرض‌ها  و پیش­‌دانسته­‌های خود، برداشت‌های مختلف و متفاوتی از آن‌ها در ذهن­ دارد، درک و فهم اصطلاحات به کار رفته در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیز مشمول این قاعده است و از آن مستثنی نیست و لذا ممکن است در تفهیم و تفاهم تخصصی آن ناهمسانی به وجود آید.
بدون داشتن تعریفی روشن از اصطلاحات به کار رفته در سند، شناخت سند غیرممکن است. زیرا هر اصطلاح در هر رشته، متن و سند، معنا و کاربرد خاصی از آن مد نظر است. این مسئله آنجا اهمیت خود را نشان می‌دهد که عدم درک و استنباط صحیح و مناسب از اصطلاحات و به‌کارگیری آن‌ها در معانی متعدد و متفاوت ممکن است مشکلات فراوانی را در مقام نظر و عمل در فرآیند اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به وجود آورد.

فایل پژوهش مذکور را می‌توانید از اینجا دانلود کنید: