دکتر محمدمهدی زاهدی عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی در برنامه تلویزیونی پرسشگر با موضوع «میزان کاربردی و مفید بودن خروجی‌های آموزش و پروش»، اظهار کرد: وقتی بیماری به پزشک مراجعه می‌کند و پزشک بیماری را به درستی تشخیص می‌دهد و نسخه می‌پیچد، اگر بیمار تبعیت کرد، حتما رو به بهبودی می رود اما اگر امتناع و حتی ضد آن عمل کرد، ممکن است نه تنها خوب نشود بلکه به قهقهرا برود و یا از سرمنزل مقصود فاصله بگیرد؛ اگر منابع انسانی هم درست پرورش نیابند معلوم نیست آینده کشور چگونه رقم بخورد.
وی با بیان اینکه مقصر عملیاتی نشدن سند تحول آموزش و پرورش یقینا یک فرد نیست بلکه یک جمع مقصر هستند، گفت: سال 90 سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به تصویب رسید و از زمان ابلاغ آن حدود هشت سال می‌گذرد؛ دولت در این مدت چه کرده است؟ به نظر می‌رسد اکنون میزان اجرای سند به 10 درصد هم نمی‌رسد.
* باید آموزش و پرورش را به آموزش و پرورشی‌ها بسپاریم
زاهدی افزود: از این مدت، هفت سال در دولت آقای روحانی گذشته است. وزرایی که ایشان معرفی کرده‌اند را مرور کنیم؛ چند درصد از خود خانواده آموزش و پرورش بوده‌اند؟ منظور کسی است که زندگی اش را در آموزش و پرورش گذاشته باشد.
وی ادامه داد: وزیر در دستگاه خودش نقش کلیدی دارد و اوست که سیاست‌های وزارتخانه را ترسیم می‌کند؛ وزیر اگر باوری داشته باشد دنبال آن باور می‌رود پس ما باید آموزش و پرورش را به آموزش و پرورشی‌ها بسپاریم.
* زیرنظام‌های سند تحول باید تا سال 92 تدوین و تصویب می‌شد
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به عدم باور بسیاری از مسؤولان آموزش و پرورش به سند تحول بنیادین، بیان کرد: هشت سال از ابلاغ سند تحول گذشته است. در بند سوم فصل ششم سند تحول به فرایند طراحی، تدوین و اجرای زیرنظام‌های سند تحول اشاره شده است که شامل برنامه درسی، تربیت معلم و تأمین منابع انسانی، راهبری و مدیریت مالی، تأمین فضا و تجهیزات و پژوهش و ارزشیابی است؛ تاکید شده است که باید ظرف یک سال زیرنظام‌ها تدوین و تصویب شوند که باید نهایت تا سال 92 انجام می‌شد.
وی ادامه داد: از سال 92 باید این کارها شروع می‌شد پس چرا این کار انقدر به طول انجامید؟ مشکل همین «باور» است؛ ما باید کارگروهی ایجاد کنیم که کاملا از اینکه چه کسی وزیر و معاون وزیر است، مستقل باشد و مسؤولیت اجرای برنامه و راهکارهای عملیاتی را برعهده داشته باشد و به وزیر ابلاغ کند تا برنامه‌ها را به اجرا در آورد؛ ساختار اصلی این کارگروه باید در آموزش و پرورش باشد اما حتما نمایندگانی از شورای عالی انقلاب فرهنگی و کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی در آن حضور داشته باشند.
* 9 سال است که دولت رتبه‌بندی فرهنگیان را وعده می‌دهد ولی کامل اجرا نمی‌کند
زاهدی با اشاره به اینکه نمی‌توان بحث کتب درسی را از مابقی زیرنظام‌های سند تحول مجزا فرض کرد، گفت: اینها یک در هم تنیدگی و به هم پیوستگی دارند. به عنوان مثال 9 سال است که دولت دارد رتبه‌بندی فرهنگیان را وعده می‌دهد ولی کامل اجرا نمی‌کند؛ اینگونه با فرهنگیان برخورد می‌کنیم. بر فرض اگر سرفصل های سند تحول را آماده کردیم، معلم و مدیر باید آن را اجرا کنند، وقتی انگیزه را لازم را ندارند این کار چگونه انجام می‌شود؟
وی اضافه کرد: فرض کنیم به لحاظ تئوری همه 6 زیرنظام تدوین شده باشد؛ در عمل تا چه حد پیاده شده است؟ دروس ملی از نظر عملیاتی تا چه حد اجرا شده است؟ اگر به سند تحول بنگریم، فرمایشات مقام معظم رهبری همه در آن وجود دارد مثلا در سند تحول آمده است که دانش‌آموز بعد از فارغ‌التحصیلی دارای حداقل یک مهارت مفید برای معاش حلال باشد و توانایی اداره خود و خانواده را داشته باشد.
این نماینده مجلس تصریح کرد: متناسب سازی حجم و محتوای آموزشی و ساعات با توانمندی دانش‌آموزان و گسترش و تنوع بخشی به حِرف و مهارت‌های مورد نیاز جامعه، بازنگری و اصلاح برنامه درسی از جمله دیگر بندهای سندتحول هستند.
* ای کاش برای اجرای سند تحول با شیب ملایم جلو می‌رفتند
زاهدی در پاسخ به این پرسش که «تئوری‌ها را قبول داریم اما چه زمانی قرار است تحول واقعی رخ دهد؟»، گفت: ای کاش برای اجرای سند تحول با شیب ملایم جلو می‌رفتند اما در برخی موارد شیب منفی مشاهده می‌کنیم؛ راهکار عملی این است که کارگروهی تشکیل شود و مرتب رصد کند و نظر بدهد که سند تحول اجرا شود.
وی افزود: اگر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب کند کار راحت تر جلو می‌رود. با دبیرخانه شورای عالی هماهنگ می‌کنیم و اگر مشکلی نباشد حتما در مجلس دنبال می‌کنیم که این اتفاق بیفتد و وزیر پاسخگو باشد و طوری نباشد که فقط زمان رأی گیری درباره سند صحبت کند.
* باندهای مافیایی با درآمد سالیانه بالای 10 هزار میلیارد در درون آموزش و پرورش نفوذ می‌کنند
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: امیدواریم وزرای غیر آموزش و پرورشی در دولت بعدی نباشند و وزیر از دل آموزش و پرورشی‌ها انتخاب شود؛ همچنین در هم تنیدگی زیرنظام‌ها هم بحث بسیار مهمی است.
وی با اشاره به اینکه حذف قانون کنکور در سال 87 مطرح شد، گفت: باندهای مافیایی با درآمد بالای 10 هزار میلیارد در سال در درون آموزش و پرورش نفوذ می‌کنند؛ در مجلس، قانون حذف کنکور تصویب شده است و مجلس محکم است اما مشکل ما این است که مثلا گفته‌ایم آزمون استاندارد در سه سال آخر دبیرستان برگزار شود ولی آموزش و پرورش در 12 سال گذشته فقط آزمون‌های یک مقطع تحصیلی را استاندارد کرده است که همان پایه دوازدهم است. آیا آموزش و پرورش نمی‌توانست در طول 12 سال گذشته آزمون استاندارد برگزار کند؟
زاهدی ادامه داد: بارها وزیر را خواسته‌ایم که پاسخگو باشد؛ مرتب می‌گویند چشم اما نتیجه‌اش همین است که می‌بینید. آیا هر روز می‌توانیم وزیر را استیضاح کنیم؟ آیا به مصلحت است هر روز یک وزیر را استیضاح کنیم؟ باید یک تعاملی میان آموزش و پرورش و نهادهای بیرونی که شورای عالی انقلاب فرهنگی و کمیسیون آموزش مجلس در رأس آن هستند برقرار شود اما باز هم کافی نیست. وزارت ارتباطات باید پای کار بیاید و یا قوه قضائیه هم این مافیاها را شناسایی و با آنها برخورد کند.
* روایت نفوذ 2030 در کتب درسی
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با اشاره به سند 2030، اظهار کرد: چند سال قبل این بحث در همین برنامه پرسشگر مطرح شد؛ وزیر نقش مهمی دارد و وقتی دنبال سند 2030 می‌رود و امضا می‌کند و 70 کارگروه تشکیل می‌دهد و برخی مسؤولان از شورای عالی آموزش و پرورش عضو کارگروه‌ها می‌شوند که روی سند 2030 کار کنند، آن وقت انتظار دارید آنها اولویت را به سند تحول بدهند؟ کلی چالش برای حل مسأله داشتیم که در نهایت مقام معظم رهبری وارد شدند.
وی ادامه داد: وزیر وقت در آن زمان به کمیسیون آموزش آمد و متنی از کتاب سبک زندگی کلاس یازدهم را جلویش گذاشتیم. محتوای متن این بود که اگر دچار استرس و ناراحتی روحی هستید، موسیقی گوش کنید؛ دانشمندان ثابت کرده‌اند تا 67 درصد نگرانی را برطرف می‌کند و ذکر و دعا 30 درصد؛ در واقع کتاب درسی به صراحت می‌گوید اول موسیقی گوش کنید و لزومی ندارد اول به سمت دعا و معنویت بروید پس جریان نفوذ جدی است. باید اینها شناسایی شوند که کار آموزش و پرورش و مسؤولین ذیرربط است.
* باید هم وزارتخانه و هم فراتر از آن، دولت به سند تحول باور داشته باشد
زاهدی با بیان اینکه باید افرادی پای کار بیایند که سند تحول را با تمام وجود باور داشته باشند، اظهار کرد: دولت در لایحه ششم توسعه در ماده 63 فقط یک جمله واگذاری مدارس دولتی به غیردولتی را آورده بود؛ وقتی نگاه دولت این باشد انتظار تحول دارید؟
وی افزود: باید هم وزارتخانه و هم فراتر از آن، دولت به سند تحول باور داشته باشد. ما ماده 63 را اصلاح کردیم و هفت تا هشت بند انقلابی مطابق با سند تحول به آن افزودیم؛ مهارت آفرینی، رتبه‌بندی معلمان و ... در قانون توسعه قرار گرفت و در برنامه ششم جدولی مشخص کردیم که طبق آن آموزش مهارتی سال به سال انجام شود.
* وقتی باوری نباشد، حرکتی انجام نمی‌شود
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه وقتی باوری نباشد حرکتی انجام نمی‌شود، گفت: وزیر قبلی تعهد داد این کار را انجام دهد که کنار رفت؛ با وزیر جدید هم صحبت کرده‌ایم که انجام دهد و ایشان هم قول داده و حرکتی را برای مهارت آفرینی شروع کرده است.
وی اضافه کرد: ما می توانیم از وزیر سؤال یا او را استیضاح کنیم اما واقعیت این است که آیا اینها حتما می‌تواند کارگشا باشد؛ چاره کار ایجاد باور است.
* تحول باید از پیش دبستانی شروع شود
زاهدی با بیان اینکه اکنون پیش‌دبستانی‌ها و مهدکودک‌ها در سند تحول مورد اشاره قرار گرفته‌اند و قانون اختیار صدور مجوز را به بهزیستی و محتوا و نظارت را به آموزش و پرورش داده که دوگانگی ایجاد کرده است، گفت: اینها قانون است و باید اجرا شود. ما به این نتیجه رسیده‌ایم که یک تجدیدنظر جدی کنیم، تحول باید از پیش دبستانی شروع شود و همه زیرنظر آموزش و پرورش برود. باید به یک تفاهم برسیم.
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه سبک زندگی باید قبل از دبستان شروع شود، افزود: به ویژه در حوزه دروس ملی باید یک چارچوب کلی ایجاد کنیم مثلا انتظار داریم در مهدکودک‌ها، کودک به چه سطحی از فهم و سبک زندگی برسد و همینطور در سایر دوره‌ها و پایه‌ها چگونه باشد. باید نگاه‌های دولت تحولی و انقلابی باشد و نه نگاه‌هایی که ما را به عقب برگرداند.
|