به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، در این پژوهش که به ترجمه و نقد مقالات شيعي دائرةالمعارف امريکانا اختصاص دارد؛ حدود 100 مقاله و مدخل نگاشته شده در این دائره المعارف پیرامون تشیع ترجمه، نقد و بررسی شده است.
در این مقدمه این پژوهش و در معرفی دائره المعارف آمریکانا آمده است: دائره المعارف امريکانا قديميترين دائره المعارف انگليسي زبان جهان به شمار ميرود و طبعاً
بلحاظ اين قدمت از اعتبار و اشتهار ويژهاي در ميان دائرةالمعارفهاي عمومي جهان برخوردار
است. اين دائرةالمعارف توسط يک آلماني تبعيد شده به ايالت بوستون امريکا بنام فرانسيس ليبر در سال ١٨٢٩ پايهگذاري گرديد. اگرچه چاپ اول آن ١٣ جلد بود ولي امروزه تا مرز ٣٠ جلد
رسيده است که حاوي ٤٥٠٠٠ مقاله ميباشد و ٦٥٠٠ محقق در نوشتن مقالات آن مشارکت
داشتهاند. از اين حجم بخش مربوط به تشيع و شيعيان تنها ٩٣ مقاله را تشکيل ميدهد که
تعداد ٢٢ تاي آن بدون ذکر نام نويسنده آورده شده است. در ميان نويسندگان اين مقالات نام
برخي از اسلامشناسان معروف مغربزمين همانند مونتگمري وات و بازورث نيز ديده ميشود.
در این پژوهش مداخل گوناگون دائره المعارف آمریکانا شامل اشخاص، وقایع، مکانها و ... مهم که به نوعی با مذهب تشیع در ارتباط هستند به ترتیب حروف الفبا ترجمه، نقد، تحلیل و بررسی شدهاند.
برخی از این مداخل عبارتند از: محمد «ص»، اسلام، تشیع، عاشورا، کربلا، ایران، تصوف، امامیه، اهل سنت، اسماعیلیه، بنی هاشم، علی «ع» ، جهاد، خدیجه «س»، فاطمه «س»، حسن «ع»، حسین «ع»، مهدی«عج» و ...
برای آشنایی با نحوه نگارش مقالات دائره المعارف و همچنین نحوه بررسی، تحلیل و نقد این مقالات توسط پژوهشگران انجام دهنده این پژوهش، چند مدخل مهم مورد بررسی و اشاره قرار میگیرد.
مدخل اسلام: این مدخل طولانی توسط چارلز جي. آدامز استاد دانشگاه مك گيل کانادا نوشته شده و نگارنده در آن با استفاده از منابع تاریخی که عمدتا توسط مستشرقین غربی نگاشته شده و یا مورد تائید آنان است، تاریخ زندگی پیامبر اکرم «ص» را گزارش داده است.
در ادامه و با همین روش و سیاق مختصری از عقاید اسلام شامل توحید، نبوت، معاد و ... تشریح شده است.
در ادامه ناقد و بررسی کننده این مقاله در 44 محور محتویات نگاشته شده توسط چارلز جی. آدامز را نقد و تحلیل کرده است و سعی کرد به هر یک از موارد پاسخ مناسب بدهد.
مدخل مهم و طولانی دیگر این دائره المعارف مربوط به شخصیت پیامبر اعظم حضرت محمد «ص» است که توسط فيليپ ك. هيتي نگاشته شده است.
در این مقاله هم نگارنده با استفاده از برخی مشهورات و سخنان نه چندان مستحکم، شخصیتی نه چندان برجسته از حضرت محمد «ص» ترسیم کند.
در ادامه هم پژوهشگر و ناقد این مدخل در 24 محور برخی از موارد مطرح شده را مورد نقد و تحلیل قرار داده است.
از عجایب و شگفتیهای دائره المعارف آمریکانا مدخل مربوط به حضرت علی «ع» است که توسط دبليو . مونتگمري وات استاد دانشگاه ادينبورو نگاشته شده است و معلوم نیست چرا با توجه به شخصیت آن حضرت در اسلام که بعد از پیامبر اعظم «ص» برجستهترین شخصیت اسلام است و فراوانی منابع موجود در مورد آن حضرت این مدخل کمتر از دو صفحه را به خود اختصاص داده است؟!
این رویه توسط همان دبلیو . مونتگمری وات در مورد حضرت فاطمه زهرا «س» باز هم تکرار شده و در یک مقاله شامل 3 پاراگراف شخصیت آن حضرت «س» معرفی شده است؟!.
در یک نگاه کلی در مورد این پژوهش میتوان گفت آنچه به عنوان تحقیقات اسلامشناسی در جهان غرب شناخته میشود، در غالب موارد قرائت و خوانش غربیان از تاریخ اسلام است که مسبوق به نگاههای خاص و مفروضات قبلی آنان پیرامون اسلام است و نه واقعیات تاریخ اسلام و میتوان گفت: تصویر غرب از اسلام کمتر با حقیقت این دین تطابق دارد..
متن کامل این پژوهش را اینجا بخوانید