تحقق نقشه جامع علمی کشور، مستلزوم بهره‌برداری بهینه از مجموعه منابع دانشگاه‌ها برای حرکت از وضع موجود به جایگاه علمی متصور در نقشه جامع علمی کشور است. از ‌این‌رو دانشگاه‌ باید تمامیت توان خود را به سمت تحقق اهداف، راهبردها و اولویت‌های نقشه جامع علمی سوق داده، تا وضعیت مطلوب علم و فناوری در افق 1404 محقق شود. در همین رابطه مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه بررسی اقدامات و برنامه‌های دانشگاه‌های مختلف کشور به طرح این موضوع با دکتر عباس زراعت، رئیس دانشگاه کاشان پرداخته که در ادامه پاسخ‌های ایشان به پرسش‌های ما از نظر شما می‌گذرد.

 

با توجه به درون‌مایه نقشه جامع علمی کشور که دانشگاه‌ها را به داشتن تصویری از آینده و اتخاذ راهبردهایی برای حیات خود دعوت می‌کند، دانشگاه کاشان دست به تهیه "طرح راهبردی" دانشگاه زد و پس از تصویب هیئت امنا، آن را مسیریاب دانشگاه قرار داد. ظرفیت‌های مورد توجه در دانشگاه در مسیر تحقق نقشه جامع علمی کشور را می‌توان ذیل چهار محور اصلی همسویی راهبردهای دانشگاه با نقشه جامع علمی کشور، امکان نقش‌آفرینی دانشگاه کاشان به عنوان نهادی جهت پایش مبانی ارزشی در حوزه علم و فناوری، نقش دانشگاه کاشان در تحقق راهبرد کلان نقشه جامع علمی کشور در حوزه علوم انسانی – اسلامی و نقش‌آفرینی دانشگاه کاشان در تحقق الگوی علم و فناوری تشخیص داد و معرفی کرد.

بر اساس طرح راهبردی، دانشگاه کاشان موظف به اجرای مأموریت و راهبردهای مذکور در آن سند راهبردی است و با عنایت به هم‌ترازی و هم‌خوانی راهبردهای دانشگاه کاشان با نقشه جامع در جاری‌سازی نقشه جامع علمی کشور، می‌تواند نقش مؤثری داشته باشد.

از جمله نمادهای همسویی راهبردهای دانشگاه با نقشه جامع علمی کشور همسویی ارزش‌های بنیادین دانشگاه کاشان با نقشه جامع، همسویی چشم‌انداز دانشگاه کاشان با چشم‌اندار علم و فناوری جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 و همسویی چشم‌انداز دانشگاه کاشان با الگوی نظام علم و فناوری و نوآوری نقشه جامع علمی کشور عنوان کرد.

همسویی اهداف کلان دانشگاه کاشان با اهداف کلان نظام علم و فناوری کشور، همسویی اهداف کلان و راهبردهای دانشگاه کاشان با اهداف و رویکردهای نقشه جامع و تطابق درون‌مایه طرح راهبردی دانشگاه کاشان با درون‌مایه نقشه جامع نیز از دیگر مؤلفه‌های نشان‌دهنده این همسویی است.  

 

باید توجه داشت که انشای ارزش‌های بنیادین چه در نقشه جامع علمی کشور و چه در طرح راهبردی دانشگاه کاشان مستلزم اجرایی شدن است. بنابراین این‌که این ارزش‌ها جامه تحقق بر تن کند اولاً نیازمند عزم و اراده لازم و ثانیاً نیازمند یک مرجع جهت رصد، پایش و تداوم مبانی ارزشی در حوزه علم و فناوری است. به نظر به این‌که کاشان اولین خاستگاه تمدن شهرنشینی، کهن‌ترین تمدن ملی و دینی و دارالمؤمنین ایران اسلامی است، دانشگاه کاشان که برخاسته از این تمدن و فرهنگ است، می‌تواند با بهره‌مندی از ظرفیت علمی و تاریخی، با تعیین انواع شاخص‌های مرتبط، جریان ارزش‌های بنیادین را از ذهن و کاغذ به اجرا و تحقق نزدیک سازد و به عنوان نهاد مرجع در آسمان دانش کشور بدرخشد.

 

دانشگاه کاشان به حکم طرح راهبردی خویش در حوزه علوم انسانی و اسلامی می‌تواند نقش کلیدی و مؤثری را داشته باشد. ایفای نقش مؤثر دانشگاه در حفظ و ارتقای هویت اسلامی و فرهنگی جامعه و ارتباط عمیق با ارزش‌ها و آرمان‌های نظام جمهوری اسلامی ایران و تربیت نیروی انسانی مؤمن، خلاق، آزاداندیش، توانمند، کارآفرین و برخوردار از اعتماد به نفس و فضایل اخلاقی و معنوی برای حوزه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و مدیریتی مأموریت‌های در نظر گرفته شده در دانشگاه کاشان ذیل این محور مهم است.

ارزش‌های مورد اتکا در انجام این مأموریت اعتقاد به سازگاری معرفت دینی با علم و آگاهی بشری و ارتقای معیارهای اخلاقی، حرفه‌ای و حقوق انسانی در عرصه‌های مختلف مدیریتی، آموزشی و پژوهشی و همچنین تعهد به آرمان‌های نظام جمهوری اسلامی ایران، پای‌بندی به اصل ولایت مطلقه فقیه و اجرای فرامین امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری(دام ظله) است.

از جمله موضوعات راهبردی که ما در این زمینه پیگیری می‌کنیم ایفای نقش مؤثر دانشگاه در ارتقای هویت ایرانی‌اسلامی، تحقق دانشگاه اسلامی براساس دستورات قرآن و سنت پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت(ع)، نظریۀ مهدویت و اصل ولایت فقیه، تعمیق معارف دینی و مبانی جمهوری اسلامی ایران و زمینه‌سازی برای اشاعه و تعمیق ارزش‌های نظام جمهوری اسلامی ایران است.

ارتقای همکاری‌های هم‌افزا و مستمر با حوزه علمیه در راستای تحقق وحدت حوزه و دانشگاه، تدوین الگوهای پیشرفت، تبادل استاد و دانشجو، برگزاری دوره‌ها و پژوهش‌های مشترک در زمینه‌‌های گوناگون علمی و فرهنگی نیز یکی از موضوعات راهبردی مورد نظر ما در ایفای نقش در تحقق راهبرد کلان نقشه جامع علمی کشور در حوزه علوم انسانی ـ اسلامی است.

غنابخشی به علوم انسانی براساس تعالیم حیات‌بخش اسلام که نقش انکارناپذیری در هویت‌سازی جامعه و تمدن‌سازی دارد، نقش مؤثر دانشگاه‌ در ارتقای فرهنگ و هویت اسلامی، کارآمدی مدیریت جامعه و انسجام منطقۀ کاشان از دیگر موضوعات راهبردی ما در این زمینه است.

چشم‌اندازی که ما برای این حرکت خود در نظر گرفته‌ایم این است که با اتکا به قدرت لایزال الهی و در پرتو جهاد علمی، مدیریت هوشمند، خلاق و راهبردی و در مسیر تحقق تمدن اسلامی‌ایرانی، در سال 1404 و در افق این چشم‌انداز، دانشگاه کاشان بر مبنای اسلامی مبتنی بر بینش توحیدی در حال حرکت باشد و به ایفای نقش مؤثر دانشگاه در حفظ و ارتقای هویت اسلامی و فرهنگی جامعه و رشد اخلاقی دانشگاهیان توأم با رشد علمی بپردازد و در مسیر دستیابی به اهدافی همچون ارتقای ایمان، اخلاق، انگیزه، اعتماد به نفس، نشاط، امید به آینده، خلاقیت و مسئولیت‌پذیری دانشجویان به نتایج قابل قبولی برسد.

ما در این زمینه تقویت روح اخلاق و معنویت در دانشگاه ـ تا حدی که دانشگاه به نمونه عملی از پیشرفت در عرصه معنویت در جامعه تبدیل شود، ارتقای فضای نقد و پرسشگری دانشجویان، اعضای هیئت علمی و کارکنان با رویکرد جدال احسن، زنده نگه‌داشتن اندیشه دینی و سیاسی امام خمینی(ره)، به‌ویژه اصل ولایت فقیه ـ و توجه به آن در همه عرصه‌ها به‌عنوان معیار اصلی سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌ها، ارتقای سطح همکاری‌‌های هم‌افزا و مستمر با حوزه علمیه در راستای تحقق وحدت حوزه و دانشگاه، تدوین الگوهای پیشرفت، تبادل استاد، برگزاری دوره‌ها و پژوهش‌های مشترک در زمینه‌های گوناگون علمی و فرهنگی، زمینه‌سازی برای پیشرفت و تحول در علوم انسانی براساس آموزه‌های حیات‌بخش اسلام و ارتقای فعالیت‌های فرهنگی برای تعمیق و گسترش آموزه‌های دینی، هویت ملی و ارزش‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران پی خواهیم گرفت.

 

توضیحی نیز در رابطه با نقش‌آفرینی دانشگاه کاشان در تحقق الگوی علم و فناوری بیان بفرمایید.

کاشان یکی از بزرگ‌ترین شهرهای صنعتی کشور است که اکنون در مسیر پیشرفت گسترده‌تر قرار دارد. دانشگاه کاشان نیز بزرگ‌ترین و جامع‌ترین دانشگاه منطقه است که باید حلقه اتصال نظام آموزش عالی و صنعت و انتقال فناوری و تجاری‌سازی آن باشد. از این رو در مأموریت تعریف شده خود بر آن است تا پاسخ‌گوی نیازهای سایر بخش‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در سطح منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی باشد و نقش مؤثر خود را در نظام سیاست‌گذاری و مدیریت منطقه‌ کاشان برای تسهیل و تسریع فرآیند توسعه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی منطقه در مسیر توسعه پایدار از طریق انتقال فناوری ایفا کند. از ‌این‌رو رویکردی با برجستگی واژگانی چون "دانش‌محوری"، "پژوهش‌محوری"، "کیفیت‌محوری"، "برون‌دادمحوری"، "تقاضامحوری"، "مسئله‌محوری" و "کارآفرین‌محوری" در سرتاسر طرح راهبردی دانشگاه به عنوان مهم‌ترین رویکرد خودنمایی می‌کند.

 

افق سند برنامه دانشگاه سال 1404 است. لذا با نقشه جامع هم افق بوده و تلاش بر این است که در سیاست‌های چهارساله و برنامه‌های عملیاتی سالانه اجزای سند که بنابه توضیحات هم‌راستا با نقشه جامع علمی کشور است، محقق شود.

لازم به ذکر است که پس از ابلاغ‌ سیاست علم و فناوری از سوی مقام معظم رهبری، دانشگاه انطباق طرح راهبردی خود را با سیاست‌های ابلاغی مشخص و طی نامه‌ای به محضر مبارک مقام معظم رهبری و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال کرد.

 

 انتهای پیام/ م